ustawa o ochronie zwierzat, animals-akty prawne dot.zwierząt [ Pobierz całość w formacie PDF ]
USTAWA
z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o ochronie zwierząt.
(Tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
1. Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien
poszanowanie, ochronę i opiekę.
2. W sprawach nie uregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy.
3. Organy administracji publicznej podejmują działania na rzecz ochrony zwierząt, współdziałając w tym zakresie z
odpowiednimi instytucjami i organizacjami krajowymi i międzynarodowymi.
Art. 2.
Ustawa reguluje postępowanie ze zwierzętami:
1) domowymi,
2) gospodarskimi,
3) wykorzystywanymi do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych,
4) używanymi w procedurach doświadczalnych,
5) utrzymywanymi w ogrodach zoologicznych,
6) wolno żyjącymi (dzikimi),
7) obcymi faunie rodzimej.
Art. 3.
W celu realizacji przepisów ustawy Inspekcja Weterynaryjna oraz inne właściwe organy administracji rządowej i
samorządu terytorialnego współdziałają z samorządem lekarsko-weterynaryjnym oraz z innymi instytucjami i
organizacjami społecznymi, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.
Art. 4.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) doświadczeniu na zwierzęciu - rozumie się przez to każdą formę wykorzystania zwierzęcia (kręgowca) do badań
naukowych, testów i celów dydaktycznych, łącznie z uśmiercaniem zwierzęcia do tych celów,
2) humanitarnym traktowaniu zwierząt - rozumie się przez to traktowanie uwzględniające potrzeby zwierzęcia i
zapewniające mu opiekę i ochronę,
3) konieczności bezzwłocznego uśmiercenia - rozumie się przez to obiektywny stan rzeczy stwierdzony, w miarę
możliwości, przez lekarza weterynarii, polegający na tym, że zwierzę może dalej żyć jedynie cierpiąc i znosząc
ból, a moralnym obowiązkiem człowieka staje się skrócenie cierpień zwierzęcia,
4) menażerii objazdowej - rozumie się przez to przedsiębiorcę wykonującego działalność w zakresie organizowania
obwoźnych wystaw zwierząt,
5) metodach alternatywnych w zakresie przeprowadzania doświadczeń - rozumie się przez to nowoczesne metody
badawcze, nie wymagające przeprowadzania doświadczeń na żywym zwierzęciu,
1
6) ogłuszaniu zwierzęcia - rozumie się przez to metodę profesjonalnego całkowitego wyłączenia świadomości
zwierzęcia, trwającego aż do jego śmierci,
7) okrutnych metodach w chowie lub hodowli zwierząt - rozumie się przez to działania lub zaniechania człowieka
prowadzące w sposób oczywisty do zmian patologicznych w organizmie zwierzęcia (somatycznych lub
psychicznych), zwłaszcza w postaci skutków znoszenia dotkliwego bólu, przymuszania do określonego
zachowania się (uległości) głodem, pragnieniem, działaniem prądu elektrycznego (z wyjątkiem używania
pastuchów elektrycznych, treserów oraz urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt) bądź innymi
zabiegami tego rodzaju, w szczególności karmienie i pojenie zwierząt przemocą,
8) okrutnym traktowaniu - rozumie się przez to wymienione w ustawie przypadki znęcania się nad zwierzętami oraz
inne postępowanie właściciela bądź innej osoby, prowadzące do skutków porównywalnych ze skutkami znęcania
się,
9) pielęgnacji - rozumie się przez to wszystkie aspekty relacji pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem, w
szczególności uruchamiane przez człowieka zasoby materialne i niematerialne, aby uzyskać i utrzymać u
zwierzęcia stan fizyczny i psychiczny, w którym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone przez
człowieka,
10) przeciążaniu zwierząt - rozumie się przez to zmuszanie do nadmiernego wysiłku energetycznego, nie
odpowiadającego możliwościom kondycyjnym zwierzęcia ze względu na jego stan fizyczny i zdrowotny,
11) rażącym zaniedbaniu - rozumie się przez to drastyczne odstępstwo od określonych w ustawie norm
postępowania ze zwierzęciem, a w szczególności w zakresie utrzymywania zwierzęcia w stanie zagłodzenia,
brudu, nie leczonej choroby, w niewłaściwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie,
12) szczególnym okrucieństwie zabijającego zwierzę - rozumie się przez to przedsiębranie przez sprawcę działań
charakteryzujących się drastycznością form i metod zadawania śmierci, a zwłaszcza zadawanie śmierci w sposób
wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania,
13) ubojni - rozumie się przez to każdy zakład pozostający pod państwową kontrolą sanitarną i weterynaryjną,
przeznaczony do wykonywania uboju zwierząt,
14) uwięzi - rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w
zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania
ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka,
15) właściwych warunkach bytowania - rozumie się przez to zapewnienie zwierzęciu możliwości egzystencji,
zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy, płci i wieku,
16) zwierzętach bezdomnych - rozumie się przez to zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały
się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod
której opieką trwale dotąd pozostawały,
17) zwierzętach domowych - rozumie się przez to zwierzęta tradycyjnie przebywające wraz z człowiekiem w jego
domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez człowieka w charakterze jego towarzysza,
18) zwierzętach gospodarskich - rozumie się przez to zwierzęta gospodarskie w rozumieniu przepisów o organizacji
hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich,
19) zwierzętach laboratoryjnych - rozumie się przez to myszy, szczury, świnki morskie, chomiki syryjskie (złote),
króliki, psy, koty, przepiórki oraz zwierzęta naczelne z wyjątkiem człowieka, utrzymywane wyłącznie w celu
2
wykorzystania w doświadczeniach naukowych i testach przez podmiot zarejestrowany na podstawie przepisów o
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej,
20) zwierzętach wykorzystywanych do celów specjalnych - rozumie się przez to zwierzęta, których profesjonalna
tresura oraz używanie odbywa się na podstawie odrębnych przepisów, regulujących szczegółowe zasady
działania jednostek Polskich Sił Zbrojnych, Policji, Straży Granicznej i innych formacji podległych Ministrowi
Spraw Wewnętrznych i Administracji, służb kontroli celnej, ratownictwa oraz regulujących zasady szkolenia i
wykorzystania psów - przewodników osób ociemniałych,
21) zwierzętach wolno żyjących (dzikich) - rozumie się przez to zwierzęta nieudomowione żyjące w warunkach
niezależnych od człowieka,
22) hodowli zwierząt laboratoryjnych - rozumie się przez to utrzymywanie zwierząt przeznaczonych wyłącznie do
doświadczeń lub testów,
23) jednostce prowadzącej doświadczenia lub testy - rozumie się przez to jednostkę organizacyjną uprawnioną do
dokonywania doświadczeń lub testów, w której mogą być przetrzymywane zwierzęta w przeznaczonych do tego
celu pomieszczeniach.
Art. 5.
Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania.
Art. 6.
1. Nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierząt oraz znęcanie się nad nimi jest zabronione.
2. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu
lub cierpień, a w szczególności:
1) umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, nie stanowiące dozwolonego prawem zabiegu lub doświadczenia
na zwierzęciu,
2) doświadczenia na zwierzętach powodujące cierpienie, przeprowadzone z naruszeniem przepisów ustawy,
3) umyślne używanie do pracy lub w celach sportowych albo rozrywkowych zwierząt chorych, w tym rannych lub
kulawych, albo zmuszanie ich do czynności mogących spowodować ból,
4) bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie
specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn,
5) przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób nie odpowiadającymi ich sile i
kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu,
6) transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na targowiska, przenoszenie lub
przepędzanie zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres,
7) używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w
nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć,
8) dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nie posiadające wymaganych
uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i
oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec,
9) złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt,
10) utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego
niechlujstwa oraz w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji,
3
11) porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której
opieką zwierzę pozostaje,
12) stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt,
13) przeprowadzanie na zwierzętach testów środków higienicznych i kosmetycznych powodujących cierpienie,
jeżeli znane są odpowiednie metody alternatywne,
14) trzymanie zwierząt na uwięzi, która powoduje u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz nie zapewnia
możliwości niezbędnego ruchu,
15) organizowanie walk zwierząt.
Art. 7.
1. Zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub
opiekunowi na podstawie decyzji wójta, (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce
pobytu zwierzęcia i przekazane:
1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub
2) państwowej jednostce organizacyjnej prowadzącej gospodarstwo rolne, jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub
3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów
rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.
1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu lub na wniosek Policji, lekarza weterynarii lub
upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.
1b. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 1, następuje za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być
przekazane.
1c. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 1b, lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających
przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane
innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej,
która zapewni mu właściwą opiekę.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
2a.Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje prawo wniesienia odwołania do samorządowego kolegium
odwoławczego w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji. Samorządowe kolegium odwoławcze rozpoznaje
odwołanie w terminie 7 dni.
3. W przypadkach nie cierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub
opiekuna zagraża jego życiu, policjant, a także upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której
statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, może odebrać mu zwierzę, zawiadamiając o tym
niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia przez ten organ decyzji w przedmiocie
odebrania zwierzęcia.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierzęcia
obciąża się jego dotychczasowego właściciela lub opiekuna.
5. Do należności z tytułu kosztów określonych w ust. 4 stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
6. Odebrane zwierzę podlega zwrotowi, jeżeli sąd nie orzeknie w trybie art. 35 ust. 3 przepadku zwierzęcia, a także
jeżeli postępowanie karne w tej sprawie zostanie umorzone.
Art. 8. 1. (skreślony).
4
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania uwzględni problematykę ochrony zwierząt w podstawie
programowej kształcenia ogólnego.
3. Zarząd województwa przygotowuje i wykonuje program upowszechniania znajomości przepisów ustawy wśród
rolników przez wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego.
4. (Skreślony).
Rozdział 2
Zwierzęta domowe
Art. 9.
1. Kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami
i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała,
odpowiednią karmę i stały dostęp do wody.
2. Uwięź, na której jest trzymane zwierzę, nie może powodować u niego urazów ani cierpień oraz musi mu
zapewnić możliwość niezbędnego ruchu.
Art. 10.
1. Prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga zezwolenia organu gminy
właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa, wydawanego na
wniosek osoby zamierzającej prowadzić taką hodowlę lub utrzymywać takiego psa.
2.Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, a wydane cofa się, jeżeli pies będzie lub jest utrzymywany w
warunkach i w sposób, które stanowią zagrożenie dla ludzi lub zwierząt.
3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, po zasięgnięciu opinii Związku Kynologicznego w Polsce,
ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz ras psów uznawanych za agresywne, biorąc pod uwagę konieczność
zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i zwierząt.
Art. 11.
1. Zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin.
2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
środowiska określi, w drodze rozporządzenia, zasady i warunki wyłapywania bezdomnych zwierząt.
3. Wyłapywanie bezdomnych zwierząt oraz rozstrzyganie o dalszym postępowaniu z tymi zwierzętami odbywa się
wyłącznie na mocy uchwały rady gminy, podjętej po uzgodnieniu z powiatowym lekarzem weterynarii oraz po
zasięgnięciu opinii upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania
jest ochrona zwierząt.
4. Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą zapewniać bezdomnym
zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić schroniska dla zwierząt, w porozumieniu z właściwymi organami
samorządu terytorialnego.
Art. 11a.
1. Rada gminy może w drodze uchwały przyjąć program zapobiegający bezdomności zwierząt obejmujący w
szczególności:
1) sterylizację albo kastrację zwierząt,
2) poszukiwanie nowych właścicieli dla zwierząt,
3) usypianie ślepych miotów.
2. Koszty realizacji programu, o którym mowa w ust. 1, ponosi gmina.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]