ustawa o powsz obowiazku obrony, Studia, Zarządzanie kryzysowe, Ustawy i rozporządzenia [ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dz.U.04.241.2416
2005.01.13
zm. Dz.U.04.277.2742
art. 2
2005.07.01
zm. przen. Dz.U.03.210.2036
art. 1
2005.10.21
zm. Dz.U.05.180.1496
art. 1
2006.01.03
zm. Dz.U.05.180.1496
art. 1
2006.07.24
zm. Dz.U.06.104.708
art. 144
2006.10.01
zm. Dz.U.06.104.711
art. 8
2007.01.01
zm. Dz.U.06.220.1600
art. 2
2007.07.04
zm. Dz.U.07.107.732
art. 1
2008.01.01
zm. Dz.U.07.176.1242
art. 2
2008.07.01
zm. Dz.U.07.107.732
art. 1
2008.10.08
zm. Dz.U.08.171.1056
art. 3
2008.11.10
zm. Dz.U.08.180.1109
art. 21
2008.12.06
zm. Dz.U.08.206.1288
art. 1
2008.12.28
zm. Dz.U.08.208.1308
art. 2
2009.01.01
zm. Dz.U.08.223.1458
art. 44
USTAWA
z dnia 21 listopada 1967 r.
o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
(tekst jednolity)
DZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Art. 1.
Obrona Ojczyzny jest sprawą i obowiązkiem wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2.
Umacnianie obronności Rzeczypospolitej Polskiej, przygotowanie ludności i mienia
narodowego na wypadek wojny oraz wykonywanie innych zadań w ramach powszechnego obowiązku
obrony należy do wszystkich organów władzy i administracji rządowej oraz innych organów i instytucji
państwowych, organów samorządu terytorialnego, przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych,
organizacji społecznych, a także do każdego obywatela w zakresie określonym w ustawach.
Art. 3.
1. Na straży suwerenności i niepodległości Narodu Polskiego oraz jego bezpieczeństwa i
pokoju stoją Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "Siłami Zbrojnymi".
2. Siły Zbrojne mogą ponadto brać udział w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków,
działaniach antyterrorystycznych, akcjach poszukiwawczych oraz ratowania życia ludzkiego, a także w
oczyszczaniu terenów z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego oraz ich
unieszkodliwianiu.
3. W skład Sił Zbrojnych wchodzą jako ich rodzaje:
1) Wojska Lądowe;
2) Siły Powietrzne;
3) Marynarka Wojenna;
4) Wojska Specjalne.
4. Siły Zbrojne składają się z jednostek wojskowych i związków organizacyjnych.
4a. Dowódcami rodzajów Sił Zbrojnych są: Dowódca Wojsk Lądowych, Dowódca Sił Powietrznych,
Dowódca Marynarki Wojennej oraz Dowódca Wojsk Specjalnych.
5. Przez jednostkę wojskową rozumie się jednostkę organizacyjną Sił Zbrojnych, funkcjonującą na
podstawie nadanego przez Ministra Obrony Narodowej etatu określającego jej strukturę wewnętrzną,
liczbę, rodzaje i rangę wszystkich stanowisk służbowych występujących w tej jednostce, jak również liczbę
i rodzaje uzbrojenia, środków transportu i innego wyposażenia należnego jednostce, oraz posługującą się
pieczęcią urzędową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej i nazwą (numerem) jednostki.
6. Przez związek organizacyjny rozumie się jednostki wojskowe zorganizowane w określoną
strukturę, w szczególności w korpus, dywizję lub brygadę, funkcjonującą samodzielnie albo w składzie
rodzaju Sił Zbrojnych.
7. W skład Sił Zbrojnych wchodzi również Żandarmeria Wojskowa, jako ich wyodrębniona i
wyspecjalizowana służba.
8. W razie ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny Służba
Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego stają się, z mocy prawa, częścią Sił
Zbrojnych.
9. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia, tryb i sposób przygotowania Służby
Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego do włączenia w skład Sił Zbrojnych, w
przypadku o którym mowa w ust. 8, mając na uwadze zapewnienie sprawnego włączenia tych służb w
skład Sił Zbrojnych, w tym przebiegu operacyjnego i mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek wojskowych
oraz koniecznych rezerw osobowych dla tych służb.
Art. 3a.
1. Jednostki wojskowe i ich związki organizacyjne są rozmieszczone w garnizonach.
2.Minister Obrony Narodowej powierza pełnienie funkcji dowódcy garnizonu żołnierzowi
zawodowemu zajmującemu stanowisko służbowe w tym garnizonie, a także zwalnia z tej funkcji.
3. Minister Obrony Narodowej, w drodze rozporządzenia, tworzy, przekształca i znosi garnizony,
określa zadania ich dowódców oraz siedziby i terytorialny zasięg właściwości, z uwzględnieniem w
szczególności podziału terytorialnego państwa.
Art. 4.
1. Powszechnemu obowiązkowi obrony podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze
względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. Obywatel polski będący równocześnie
obywatelem innego państwa nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
2. W ramach powszechnego obowiązku obrony obywatele polscy są obowiązani do pełnienia służby
wojskowej, służby w obronie cywilnej, odbywania przysposobienia obronnego, uczestniczenia w
samoobronie ludności, pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych oraz do wykonywania
świadczeń na rzecz obrony - na zasadach i w zakresie określonych w ustawie.
2a. Przeznaczanie do służby zastępczej, kierowanie do jej odbywania oraz odbywanie służby
zastępczej następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o służbie zastępczej
(Dz. U. Nr 223, poz. 2217).
3. Ochotnicze spełnianie zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej
Polskiej jest prawem wszystkich obywateli polskich.
Art. 4a.
1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, stojąc na straży suwerenności i bezpieczeństwa
państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium, w szczególności:
1) zatwierdza, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, strategię bezpieczeństwa narodowego;
2) wydaje, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, w drodze postanowienia, Polityczno-Strategiczną
Dyrektywę Obronną Rzeczypospolitej Polskiej oraz inne dokumenty wykonawcze do strategii
bezpieczeństwa narodowego;
3) zatwierdza, na wniosek Rady Ministrów, plany krajowych ćwiczeń systemu obronnego i kieruje ich
przebiegiem;
4) postanawia, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, o wprowadzeniu albo zmianie określonego stanu
gotowości obronnej państwa;
5) może zwracać się do wszystkich organów władzy publicznej, administracji rządowej i samorządowej,
przedsiębiorców, kierowników innych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych o
informacje mające znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa;
6) inicjuje i patronuje przedsięwzięciom ukierunkowanym na kształtowanie postaw patriotycznych i
obronnych w społeczeństwie.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 5, przekazywane są bezzwłocznie.
Art. 5.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, sprawując zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi, w
szczególności:
1) określa, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, główne kierunki rozwoju Sił Zbrojnych oraz ich
przygotowań do obrony państwa;
2) może uczestniczyć w odprawach kierowniczej kadry Ministerstwa Obrony Narodowej i Sił Zbrojnych.
Art. 6.
1. Do zadań Rady Ministrów wykonywanych w ramach zapewniania zewnętrznego
bezpieczeństwa państwa i sprawowania ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju należy w
szczególności:
1) opracowywanie projektów strategii bezpieczeństwa narodowego;
2) planowanie i realizacja przygotowań obronnych państwa zapewniających jego funkcjonowanie w
razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny, w tym planowanie przedsięwzięć
gospodarczo-obronnych oraz zadań wykonywanych na rzecz Sił Zbrojnych i wojsk sojuszniczych;
3) przygotowywanie systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa, i
organów władzy publicznej do funkcjonowania na stanowiskach kierowania;
4) utrzymywanie stałej gotowości obronnej państwa, wnioskowanie do Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej o jej podwyższanie w razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny oraz
o jej obniżanie stosownie do zmniejszania stopnia zagrożenia;
5) określanie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa państwa, w tym obronności, oraz
przygotowywanie ich szczególnej ochrony;
6) przygotowanie na potrzeby obronne państwa i utrzymywanie w stałej gotowości jednolitych systemów
obserwacji, pomiarów, analiz, prognozowania i powiadamiania;
7) przygotowanie systemu stałych dyżurów na czas zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa
i wojny;
8) określanie zasad wykorzystania służby zdrowia i infrastruktury technicznej państwa na potrzeby
obronne, w tym sposobu zabezpieczania przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych w razie
zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny;
9) zapewnianie funkcjonowania systemu szkolenia obronnego w państwie;
10) prowadzenie kontroli stanu przygotowań obronnych w państwie.
2. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, tryb realizacji zadań, o których mowa w ust. 1,
w szczególności:
1) warunki i tryb planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych
państwa realizowanych przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego,
sposób ich nakładania oraz właściwość organów w tych sprawach, w tym ujętych w planowaniu
operacyjnym i programach obronnych;
2) organizację i tryb przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną
państwa, oraz warunki funkcjonowania organów władzy publicznej na stanowiskach kierowania;
3) stany gotowości obronnej państwa, ich rodzaje, warunki wprowadzania, zadania związane z
podwyższaniem gotowości obronnej państwa i tryb ich realizacji, organizację i zadania w zakresie
tworzenia systemu stałych dyżurów na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa oraz
właściwość organów w tych sprawach;
4) obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa, ich kategorie, a także zadania
w zakresie ich szczególnej ochrony oraz właściwość organów w tych sprawach;
5) organizację i warunki przygotowania oraz sposób funkcjonowania systemów obserwacji, pomiarów,
analiz, prognozowania i powiadamiania o skażeniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz
właściwość organów w tych sprawach;
6) warunki i sposób przygotowania i wykorzystania transportu morskiego, kolejowego, samochodowego,
lotniczego, żeglugi śródlądowej oraz infrastruktury drogowej i kolejowej na potrzeby obronne
państwa, a także ich ochrony w czasie wojny oraz właściwość organów w tych sprawach;
7) warunki i sposób przygotowania i wykorzystania systemów łączności na potrzeby obronne państwa
oraz właściwość organów w tych sprawach;
8) warunki i sposób przygotowania i wykorzystania publicznej i niepublicznej służby zdrowia na potrzeby
obronne państwa oraz właściwość organów w tych sprawach;
9) organizację szkolenia obronnego w państwie, podmioty objęte tym szkoleniem, zadania w zakresie
planowania i realizacji szkolenia obronnego oraz właściwość organów w tych sprawach;
10) zakres i sposób prowadzenia przez organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego kontroli
realizacji zadań obronnych wykonywanych przez jednostki organizacyjne i przedsiębiorców.
Art. 7-10.
(uchylone).
Art. 11.
1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje zadania w zakresie bezpieczeństwa i
obronności przy pomocy Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
2. Do pracowników Biura Bezpieczeństwa Narodowego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o
pracownikach urzędów państwowych. Przewidziane w tych przepisach uprawnienia właściwych organów
przysługują odpowiednio Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Biurem Bezpieczeństwa Narodowego kieruje sekretarz stanu wyznaczony przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Działalność Biura Bezpieczeństwa Narodowego jest finansowana ze środków budżetowych
Kancelarii Prezydenta.
5.Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określa organizację oraz zakres działania Biura
Bezpieczeństwa Narodowego.
Art. 12.
(utracił moc).
Art. 13.
(uchylony).
Art. 13a.
1. Do zakresu działania Dowódcy Wojsk Lądowych w szczególności należy:
1) dowodzenie związkami organizacyjnymi i jednostkami wojskowymi Wojsk Lądowych niewydzielonymi
w podporządkowanie Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych;
2) planowanie oraz realizacja mobilizacyjnego i operacyjnego rozwinięcia Wojsk Lądowych;
3) szkolenie podległych związków organizacyjnych i jednostek wojskowych;
4) przygotowanie sił i środków Wojsk Lądowych do działań bojowych oraz w sytuacjach przewidzianych
w ustawach i ratyfikowanych umowach międzynarodowych.
2. Do zakresu działania Dowódcy Sił Powietrznych w szczególności należy:
1) dowodzenie związkami organizacyjnymi i jednostkami wojskowymi Sił Powietrznych niewydzielonymi
w podporządkowanie Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych;
2) planowanie oraz realizacja mobilizacyjnego i operacyjnego rozwinięcia Sił Powietrznych;
3) szkolenie podległych związków organizacyjnych i jednostek wojskowych;
4) przygotowanie sił i środków Sił Powietrznych do działań bojowych oraz w sytuacjach przewidzianych
w ustawach i ratyfikowanych umowach międzynarodowych.
3. Do zakresu działania Dowódcy Marynarki Wojennej w szczególności należy:
1) dowodzenie związkami organizacyjnymi i jednostkami wojskowymi Marynarki Wojennej
niewydzielonymi w podporządkowanie Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych;
2) planowanie oraz realizacja mobilizacyjnego i operacyjnego rozwinięcia Marynarki Wojennej;
3) szkolenie podległych związków organizacyjnych i jednostek wojskowych;
4) przygotowanie sił i środków Marynarki Wojennej do działań bojowych oraz w sytuacjach
przewidzianych w ustawach i ratyfikowanych umowach międzynarodowych.
4. Do zakresu działania Dowódcy Wojsk Specjalnych w szczególności należy:
1) dowodzenie związkami organizacyjnymi i jednostkami wojskowymi Wojsk Specjalnych;
2) planowanie oraz realizacja mobilizacyjnego i operacyjnego rozwinięcia oraz użycia Wojsk
Specjalnych;
3) szkolenie podległych związków organizacyjnych i jednostek wojskowych;
4) przygotowanie sił i środków Wojsk Specjalnych do działań bojowych oraz w sytuacjach
przewidzianych w ustawach i ratyfikowanych umowach międzynarodowych.
5. Dowódcy, o których mowa w ust. 1-4, wykonują swoje zadania odpowiednio przy pomocy
Dowództwa Wojsk Lądowych, Dowództwa Sił Powietrznych, Dowództwa Marynarki Wojennej i
Dowództwa Wojsk Specjalnych.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzeń, szczegółowe zakresy działania, struktury
organizacyjne oraz siedziby dowództw, o których mowa w ust. 5.
Art. 13b.
1. W Siłach Zbrojnych tworzy się stanowisko Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych,
równorzędne stanowisku dowódcy rodzaju Sił Zbrojnych.
2. Do zakresu działania Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych w szczególności należy:
1) planowanie operacyjne i dowodzenie operacyjne częścią Sił Zbrojnych, wydzieloną z Wojsk
Lądowych, Sił Powietrznych oraz Marynarki Wojennej i przekazaną w jego podporządkowanie
decyzją Ministra Obrony Narodowej dla przeprowadzenia operacji;
2) wykonywanie zadań Ministra Obrony Narodowej w zakresie ochrony granicy państwowej w
przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej oraz przewodniczenie Radzie SAR, o której mowa
w art. 47 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2006 r. Nr 99, poz.
693);
3) określanie wymagań w zakresie zdolności bojowej dla związków organizacyjnych i jednostek
wojskowych przewidywanych do wydzielenia w jego podporządkowanie;
4) szkolenie organów dowodzenia operacyjnego Sił Zbrojnych, a także ich zgrywanie z dowództwami
związków organizacyjnych i jednostek wojskowych przewidywanych do wydzielenia w jego
podporządkowanie.
3.Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych wykonuje swoje zadania przy pomocy Dowództwa
Operacyjnego Sił Zbrojnych.
4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia, szczegółowy zakres działania, strukturę
organizacyjną oraz siedzibę Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych.
Art. 13c.
1. W Siłach Zbrojnych tworzy się stanowisko Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.
2. Do zakresu działania Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych w szczególności należy:
1) organizowanie i kierowanie systemem wsparcia logistycznego Sił Zbrojnych, w tym zabezpieczeniem
logistycznym jednostek wojskowych użytych lub przebywających poza granicami państwa;
2) kierowanie procesem planowania i realizacji zadań wynikających z pełnienia funkcji państwa-
gospodarza (HNS) i państwa wysyłającego;
3) zarządzanie obroną terytorialną, wydzielonymi siłami inżynierii wojskowej i obrony przed bronią
masowego rażenia;
4) kierowanie terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej w sprawach
operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej.
3. Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych wykonuje swoje zadania przy pomocy Inspektoratu
Wsparcia Sił Zbrojnych.
4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia, szczegółowy zakres działania, strukturę
organizacyjną oraz siedzibę Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.
Art. 14.
1.Terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej w sprawach
operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej są:
1) dowódcy okręgów wojskowych;
2) szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych;
3) wojskowi komendanci uzupełnień.
2. Dowódcy okręgów wojskowych w sprawach, o których mowa w ust. 1, wykonują w szczególności
zadania z zakresu:
1) planowania operacyjnego i mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek wojskowych;
2) szkolenia bojowego i ogólnowojskowego podległych jednostek wojskowych;
3) udziału oddziałów i pododdziałów wojskowych w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich
skutków, akcjach poszukiwawczych oraz ratowania życia ludzkiego, a także w oczyszczaniu terenów
z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego oraz ich unieszkodliwianiu;
4) koordynacji przedsięwzięć wykonywanych w ramach obowiązków państwa-gospodarza;
5) zapewnienia uzupełnienia potrzeb osobowych jednostek wojskowych;
6) współpracy z innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z obronnością państwa.
3. Szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych w sprawach, o których mowa w ust. 1, wykonują w
szczególności zadania z zakresu:
1) organu wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.
1)
), w stosunku do
wojskowych komendantów uzupełnień;
2) zapewnienia operacyjnego i mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek wojskowych;
3) koordynacji użycia oddziałów i pododdziałów wojskowych w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji
ich skutków, akcjach poszukiwawczych oraz ratowania życia ludzkiego;
4) gromadzenia informacji na potrzeby realizacji przedsięwzięć wykonywanych w ramach obowiązków
państwa-gospodarza;
[ Pobierz całość w formacie PDF ]