Uszkodzenia tkanek miekkich (wiezadla, Fizjoterapia, Materiały, Ortopedia i rehabilitacja [ Pobierz całość w formacie PDF ]
www.pandm.prv.pl
Uszkodzenia tkanek mi
ħ
kkich (wi
ħ
zadła, ł
Ģ
kotki)
Powstaj
Ģ
w wyniku :
du
Ň
ego urazu
-
sumowania mikrourazów
-
złego leczenia ; zwichni
ħę
, stłucze
ı
, skr
ħ
ce
ı
-
zbyt intensywny trening (przerost uk.dynamicznego – uk.ruchu)
np.poprzez kształtowanie tylko jednej cechy; siły lub wytrzymało
Ļ
ci , dochodzi do
dysproporcji, odbywa si
ħ
kosztem elastyczno
Ļ
ci
Wi
ħ
zadła :
-Maj
Ģ
pewien ograniczony stopie
ı
rozci
Ģ
gło
Ļ
ci. Przy zbyt du
Ň
ej sile działaj
Ģ
cej na wi
ħ
zadło
dochodzi do naci
Ģ
gni
ħ
cia lub zerwania
-Rozerwanie mo
Ň
e wyst
ħ
powa
ę
na całym przebiegu wi
ħ
zadła, ale najcz
ħĻ
ciej dochodzi w
punktach przyczepu.
-Wi
ħ
zadło poboczne piszczelowe cz
ħĻ
ciej ulega urazowi (przy nadkłykciu ko
Ļ
ci udowej)
rzadziej w.poboncze strzałkowe (przy głowie strzałki)
-Przy uszkodzeniu wi
ħ
zadła pobocznego strzałkowego wyst
ħ
puj
Ģ
objawy pora
Ň
enia w wyniku
uszkodzenia nerwu strzałkowego który przechodzi powierzchownie
-Najgorzej goj
Ģ
si
ħ
urazy w 1/3 wi
ħ
zadła gdy
Ň
jest tam najgorsze ukrwienie, cz
ħ
sty objaw to
ã
niestabilno
Ļę
kolana, objaw szuflady
-Wi
ħ
zadło krzy
Ň
owe przednie cz
ħĻ
ciej ulega urazowi ni
Ň
wi
ħ
zadło krzy
Ň
owe tylne
Objawy uszkodzenia w.krzy
Ň
owego przedniego i tylnego:
1)
trzask (przy uszkodzeniu w.pobocznych nie wyst
ħ
puje gdy
Ň
wi
ħ
zadła s
Ģ
rozci
Ģ
gni
ħ
te )
2)
krwiak (mo
Ň
e pojawi
ę
si
ħ
w okresie od 6-24 h , gdy wyjdzie od razu to wskazuje na
uszkodzenie torebki stawowej lub cz
ħĻ
ci chrz
ħ
stnych stawu)
3)
obrz
ħ
k (od 6-24 h jest niezauwa
Ň
alny). Rzadko jest uszkodzenie izolowane je
Ļ
li tylko
torebka jest uszkodzona to obrz
ħ
k si
ħ
„rozlewa”
4)
Ból (przy całkowitym zerwaniu wi
ħ
zadeł ból jest mniejszy gdy
Ň
nerwy ulegaj
Ģ
przerwaniu, przy uszkodzeniu połowicznym tylko cz
ħĻ
c nerwów zostaje przerwana i s
Ģ
wi
ħ
ksze objawy bolesne. Im wi
ħ
kszy ból tym mniejsze uszkodzenie struktur)
5)
Szuflada przednia i tylna
6)
Niestabilno
Ļę
ko
ı
czyn:
•
ostra
•
przewlekła
1
-
www.pandm.prv.pl
Post
ħ
powanie przy ostrej niestabilno
Ļ
ci:
-
uzale
Ň
nione od schorzenia
I stopie
ı
– niestabilno
Ļę
mała
-przesuni
ħ
cie 3-5mm
-powi
Ģ
zana z naci
Ģ
gni
ħ
ciem wi
ħ
zadeł
II stopie
ı
– niestabilno
Ļę
umiarkowana
-przesuni
ħ
cie 5-10mm
-poł
Ģ
czona z cz
ħĻ
ciowym rozerwaniem
III stopie
ı
– niestabilno
Ļę
du
ŇĢ
-przesuni
ħ
cie powy
Ň
ej 10mm
- poł
Ģ
czona z całkowitym rozerwaniem
Leczenie :
•
ustala lekarz
•
I i II stopie
ı
uszkodzenia lub uszkodzenie na przyczepie leczymy zachowawczo
lub w miejscu dobrze ukrwionym
-
Punkcja stawu (stwierdzenie krwiaka)
-
Unieruchomienie ok.4tyg.
-
Cz
ħĻ
ciowo obci
ĢŇ
enie w gipsie , lekkie zgi
ħ
cie w celu przybli
Ň
enia wi
ħ
zadeł i
rozlu
Ņ
nienia wi
ħ
zadła krzy
Ň
owego
-
U
Ň
ycie stabilizatora i wprowadzanie
ę
wicze
ı
czynnych,czynnych oporowych
-
Stosowanie obci
ĢŇ
enia od 8-14 tyg. (uzale
Ň
nione od sposobu leczenia, stanu pacjenta itp.)
•
III stopie
ı
,lub niestabilno
Ļę
przewlekła leczenie operacyjne
2
www.pandm.prv.pl
Niestabilno
Ļę
przewlekła – powstaje w wyniku uszkodzenia całego aparatu torebkowo –
wi
ħ
zadłowego lub złego leczenia.
Uszkodzenie wi
ħ
zadła krzy
Ň
owego przedniego czasami nie daje niestabilno
Ļ
ci ( dochodzi do
zaniku m.czworogłowego i wyrobienia stabilizacji mi
ħĻ
niowej)
Leczenie: Wyrobienie stabilizacji czynno
Ļ
ciowej zamiast operacji
Rehabilitacja:
(jak najwcze
Ļ
niej)
-zbli
Ň
anie przyczepów
-cisza ruchowa
(dotyczy to przykurczów,niestabilno
Ļ
ci,osłabienia mm,zamniejszenia zakresu ruchu w
stawch)
-Unieruchomienie w lekkim zgi
ħ
ciu st. kolanowego
-Od razu
ę
wiczenia
Raz uszkodzone wi
ħ
zadło nie b
ħ
dzie w pełni sprawne dynamicznie.
-
ę
wiczenia w zamkni
ħ
tym ła
ı
cuchu kinematycznym:
•
równomiernie rozło
Ň
one obci
ĢŇ
enie (dotyczy to głównie st.kolanowego-rzepki)
•
daje wi
ħ
ksz
Ģ
stabilizacje
•
daje mo
Ň
liwo
Ļ
c wykonywania
ę
wicze
ı
w wi
ħ
kszym zakresie
W otwartym ła
ı
cuchu kinematycznym całe obci
ĢŇ
enie kumuluje si
ħ
punktowo, dochodzi do
obci
ĢŇ
enia stawów – a przeci
ĢŇ
enia s
Ģ
przyczyn
Ģ
zmian zwyrodnieniowych.
-
ę
wiczenia w otwartym ła
ı
cuchu kinematycznym – rehabilitacja obszarów które nie s
Ģ
unieruchomione (wa
Ň
ny jest dobór pozycji i działanie sił grawitacji)
-
ę
wiczenia na priopriocepcje (poprawia równowage statyczn
Ģ
i dynamiczn
Ģ
)
STATYCZNA REEDUKACJA
•
wtedy gdy pacjent chodzi bez kul
•
ę
wiczenia :
-
maj
Ģ
na celu odczucie poło
Ň
enia ciała, napi
ħ
cia mm ,ruchu
-
wykonywanie czynno
Ļ
ci obszernych, jednostronnych i obustronnych
-
z wykorzystaniem wzroku – biofeedback
-
wykorzystuj
Ģ
ce zmienne podło
Ň
e (najpierw stabilne potem labilne)
-
odwracaj
Ģ
ce uwag
ħ
od
Ļ
wiadomej kontroli (wykorzystanie piłki)
-
w ró
Ň
nych pozycjach stawowych
DYNAMICZNA REEDUKACJA
•
ę
wiczenia:
-
charakteryzuj
Ģ
ce si
ħ
zmiennym tempem ; od wolnego,
Ļ
redniego do szybszego
-
od mniej obci
ĢŇ
aj
Ģ
cych do bardziej
-
od chodzenia do biegania, sprint
-
odtwarzaj
Ģ
ce mechanizm urazu
3
-
www.pandm.prv.pl
Rekonstrukcje wi
ħ
zadła krzy
Ň
owego przedniego
Leczenie :
-
rehabilitacja przedoperacyjna
-
rehabilitacja wczesnopooperacyjna
-
rehabilitacja szpitalna
I.W pierwszej dobie
po zabiegu wykorzystuje si
ħ
szyn
ħ
do
ę
w.biernych.
Zakres zgi
ħ
cia do 40 stopni lub do granicy bólu.
Wykonujemy 3 serie po 50 ruchów ; pomi
ħ
dzy poszczególnymi seriami ochładzamy miejsce
bólu,stawu.
II.W drugiej dobie
zwi
ħ
kszamy zakres zgi
ħ
cia o 10-15 stopni, wykorzystujemy
elektrostymulacje m.czworogłowego.
III.W trzeciej dobie stosujemy pole magnetyczne
IV.W czwartej dobie zwi
ħ
kszamy zakres ruchu do 75 stopni i zwi
ħ
kszamy 3 serie po 100
ruchów ; ł
Ģ
cznie 300
Wprowadzamy
ę
wiczenia czynne ale z kokontrakcj
Ģ
, zapobiega to objawowi – szufladki.
V.W pi
Ģ
tej dobie zwi
ħ
kszamy zakres o 30-60 stopni, dalej
ę
wiczenia z kokontrakcj
Ģ
,bierne
zgi
ħ
cie do 90 stopni.
VI.W szóstej dobie
ę
wicznia izometryczne, zgi
ħ
cie do 40 stopni z oporem na przywodziciele
i odwodziciele. Wykorzysta
ę
ę
wiczenia pogł
ħ
biaj
Ģ
ce wyprost
ã
poduszka,wałek i czynnie
kontrolowa
ę
napi
ħ
cie mi
ħĻ
ni
Ko
ı
cowy etap to ; rowerek,steper,atlas
Cel:poprawa zakresu do 120 stopni , wzmocnienie siły mm,synchronizacja pracy mm.
4
www.pandm.prv.pl
Ł
Ģ
kotki:
Funkcja :
-
stabilizacja
-
amortyzator (zmniejsza tarcie)
-
zmniejsza obci
ĢŇ
enie
-
daje spr
ħŇ
ysty opór ko
ı
cowy
Sposoby uszkodzenia :
I.
Nagły du
Ň
y uraz, b
Ģ
d
Ņ
sumowanie urazów
(ł
Ģ
kotka przy
Ļ
rodkowa – 10x cz
ħĻ
ciej ulega uszkodzeniu ni
Ň
boczna, jest zro
Ļ
ni
ħ
ta z torebk
Ģ
stawow
Ģ
)
Przy obci
ĢŇ
aniu kolana – nagłe wyprostowanie + rotacja zewn
ħ
trzna goleni wzgl
ħ
dem
ustabilizowanego uda lub rotacja wewn
ħ
trzna uda wzgl
ħ
dem goleni.
II.
Przewlekły (choroby błony maziowej,chrz
Ģ
stki-złe od
Ň
ywienie)
III.
W czasie rozwoju płodowego(utrudniony ruch wyprostu)
IV.
Przedłu
Ň
aj
Ģ
ce si
ħ
unieruchomienie,mia
Ň
d
Ň
yca,
Ň
ylaki
(nie goj
Ģ
si
ħ
same – niedokrwienie,zaburzenie unerwienia)
Ł
Ģ
kotki s
Ģ
chrz
ħ
stnymi elementami stawu kolanowego, nie unerwione – niebolesne ale nie
maj
Ģ
zdolno
Ļ
ci regeneracyjnych
Leczenie :
-szycie (istota czerwona-ukrwiona)
-wycinanie (istota biała)
Objawy:
•
ból ( nie musi )
•
słabo
Ļę
stawu
•
pacjent utyka
•
kolano załamuje si
ħ
ku przodowi
•
obrz
ħ
k,krwiak wzrost ucieplenia
Badanie:
-
testy kliniczne (prowokuj
Ģ
ce ból,odtwarzaj
Ģ
ce mechanizm urazu)
-
RTG
-
Artroskopia stawu
Leczenie :
-operacyjne
-zachowawcze
-unieruchomienie
-rehabilitacja (synergie,izometryczne-podobnie jak przy wi
ħ
zadłach)
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]