urlop wypoczynkowy wymiar urlopu wypoczynkowego(1), E-books [ Pobierz całość w formacie PDF ]
URLOP WYPOCZYNKOWY
Stan prawny na dzień 1.03.2006 r.
Tadeusz Nycz
Darmowy fragment eBooka polecony przez
EBook bezpłatny. Handlowanie publikacją zabronione. Tekst może być kopiowany i powielany
w istniejącym układzie strukturalnym i graficznym. Na inny sposób wykorzystania eBooka wymagana jest
pisemna zgoda administratora serwisu Dobry eBook.
Wszelkie prawa zastrzeżone © 2006 ARDEO
ARDEO
ul. Konecznego 6/58, 31-216 Kraków
tel./fax (12) 416 31 74
e-mail:
WWW:
Spis treści pełnej wersji eBooka
Kolorem czerwonym wyróżnione są dostępne darmowe fragmenty
1
3–4
2
5–8
3
9–14
4
15–17
5
Planowanie urlopu wypoczynkowego
18–19
6
Pozaplanowa forma udzielania urlopu
20–21
7
22–24
8
25–35
9
Tekst działu siódmego K.p. z zaznaczonymi zmianami
36–42
10
Literatura
43–44
Urlop wypoczynkowy
3
Wstęp
1
Wstęp
Problematyka urlopów wypoczynkowych dotyczy zasadniczo każdego pracownika
a ostatnie zmiany w tej dziedzinie wzbudzały i wzbudzają nadal wiele wątpliwości
interpretacyjnych.
W periodykach prawniczych można znaleźć sporo rozbieżnych wykładni i interpretacji.
Systematyka budowy prawa urlopowego, łącząca instytucje ściśle prawne z arytmetyczną
potrzebą obliczeń, sprawia niekiedy stosującym prawo bardzo daleko idące trudności.
Przykładem może być głośna dyskusja na łamach
Rzeczpospolitej
i
Gazety Prawnej
na
temat tzw. „puchnięcia urlopu wypoczynkowego”. Nie mniejsze dylematy sprawia nadal
kwestia zasad udzielania urlopów wypoczynkowych, w tym zwłaszcza nowa instytucja,
która zamiast planu urlopów, przewiduje udzielanie go po porozumieniu z pracownikiem.
Niektórzy komentatorzy, opierając się na daleko idących rozważaniach typu
teoretycznego usiłują rozróżniać zwroty „w porozumieniu” i „po porozumieniu” na rzecz
twierdzenia, iż to pierwsze oznacza uzgodnienie a to drugie jedynie silniejszą formę
konsultację. Jak należy w praktycznym wymiarze rozumieć ową silniejszą konsultację, już
niestety nikt nie jest w stanie wytłumaczyć.
Pokutują niestety niepoprawne formy wykładniowe, eliminujące w wielu przypadkach
znaczenie podstawowej wykładni prawa, jaką jest wykładnia gramatyczna. Nie mniejsze
problemy dotyczą urlopu na żądanie, a zwłaszcza jego systematycznego rozumienia
w układzie dotychczasowych regulacji prawa urlopowego. Nadal są tacy, którzy preferują
zasadę godzinowego rozliczania urlopu na żądanie, uważając, że przysługuje on
w wymiarze 32 godzin (4 x 8 godzin) w skali roku każdemu zatrudnionemu, co w efekcie
prowadzi do absurdalnych stanów faktycznych.
Niezależnie od niekorzystnych rozwiązań legislacyjnych w zakresie zasad udzielania
urlopu wypoczynkowego, mam tutaj na myśli art. 167
1
K.p., który pozostaje w rażącej
opozycji z zasadą prawa do wypoczynku pracownika, sposób postępowania z zaległym
urlopem wypoczynkowym budzi także wiele niejasności. W szczególności, bezpodstawne
pozbawianie pracownika możliwości uzgadniania z pracodawcą terminu wykorzystania
urlopu zaległego wykraczającego poza pierwszy kwartał następnego roku kalendarzowego.
Nie mniejsze problemy dotyczą kwestii poprawnego planowania wykorzystania urlopów,
z której to ukształtowanej od dawna instytucji niektórzy interpretatorzy wyłączają, nie
www.Dobry
eBook
.pl
strona 3 z 12
 Urlop wypoczynkowy
4
Wstęp
wiadomo na jakiej podstawie prawnej, urlop zaległy. Arytmetyczne wręcz problemy
sprawia nadal poprawne wyliczanie urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym
wymiarze czasu pracy. Nawet poważne periodyki prawnicze pozwalają sobie na
publikowanie błędnie wyliczonych wyjaśnień np. PiZS z 2005/7/36-37, w którym nie
wiadomo dlaczego zaległy urlop za 2004 r. dla pracownika zatrudnionego na 3/4 etatu
usiłuje się mnożyć przez 3/4. Wygląda na to, jakby ktoś skopiował wyjaśnienie
z poprzedniego roku, gdyż zaległy urlop za 2003 r. rzeczywiście trzeba było pomnożyć
przez 3/4 a to wyłącznie dlatego, że stan prawny, w tym zasady udzielania urlopów uległy
zmianie od 1 stycznia 2004 r.
Problematyka urlopowa zwykle należała do łatwiejszych zagadnień regulowanych
Kodeksem pracy, jednakże ostatnie kilkakrotne zmiany normatywne działu siódmego, jak
się okazuje poważnie skomplikowały praktyczne stosowanie tych przepisów. Z tego
powodu, niniejsza publikacja stanowi próbę całościowego omówienia najistotniejszych
zagadnień urlopowych.
www.Dobry
eBook
.pl
strona 4 z 12
Urlop wypoczynkowy
5
Zasada prawa do wypoczynku
2
Zasada prawa do wypoczynku
Zasada prawa do wypoczynku wywodzi się z konstytucyjnej zasady wyrażonej w art. 65
ust. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym pracownik ma prawo do określonych w ustawie
dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów, zaś maksymalne normy czasu pracy
określić ma ustawa.
Zasada ta została skonkretyzowana w art. 14 K.p. przewidującym prawo pracownika do
wypoczynku, który mają zapewnić przepisy:
•
czasie pracy,
•
dniach wolnych od pracy,
•
urlopach wypoczynkowych.
Zgodnie z art. 22
§
1 K.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do
wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem
a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Elementem
wyróżniającym stosunek pracy od innych stosunków prawnych jest głównie
podporządkowanie pracownika w procesie pracy, którego najważniejszym wykładnikiem
jest z kolei rozmiar czasu w jakim to podporządkowanie ma istnieć.
Jednym z istotnych warunków umowy o pracę, wynikających z art. 29
§
1 K.p. jest
wymiar czasu pracy na jaki pracodawca zobowiązuje się zatrudnić pracownika, a w jakim
to wymiarze pracownik jest zobowiązany do podporządkowania w procesie pracy.
Element ten obecnie jest wyraźnie wymieniony w art. 29
§
1 pkt 4 K.p. Ze względu na
wymiar czasu pracy, jaki przewiduje umowa o pracę, pracownik będzie zobowiązany do
czasowego podporządkowania się pracodawcy w większym lub mniejszym rozmiarze
czasu. Z rozmiarem czasowym zatrudniania łączy się także prawo pracownika do urlopu
wypoczynkowego.
Przepisy działu siódmego K.p. określają wymiar czasu pracy należny pracownikowi
zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy, natomiast w razie niepełnoetatowego
zatrudnienia urlop ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu.
Rozmiar czasowy podporządkowania pracownika w procesie pracy zależy więc z jednej
strony od tego czy umowa jest zawarta w pełnym czy w niepełnym wymiarze czasu pracy,
z drugiej zaś granice podporządkowania wyznaczają przepisy uprawniające pracodawcę do
polecenia pracy w godzinach nadliczbowych, czy też polecenia pracy w niedzielę,
www.Dobry
eBook
.pl
strona 5 z 12
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]