urologica, Wykłady, kurs, towaroznawstwo [ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->UrodesinficientiaLiść mącznicy lekarskiej –Folium Uvae ursiLiść mącznicy lekarskiej–Folium Uvae ursi(niedźwiedzie uszko, chrościna,niedźwiedzina, niedźwiedzie grono) zbierane jest z gatunkuArctostaphylos uva-ursi (Linné)Sprengler(Arbutusuva ursi Linné),z rodziny wrzosowatych –Ericaceae.Dawna nazwałacińska mącznicy toArbutus uva ursi L.Wg FP VI surowiec powinien zawierać nie mniejniż 8% pochodnych hydrochinonu, w przeliczeniu na arbutynę.Mącznica obok wilżyny, połonicznika, ortosyfonu, wilżyny, rdestów, liści borówki, stanowijedno z najważniejszych i efektywniejszych ziół stosowanych w zakażeniach układumoczowego. Liście tej krzewinki zbiera się od maja do lipca. Smak liści jest gorzkawo-cierpki.Liść mącznicy zawiera 6-12% arbutyny, galoiloarbutynę, metyloarbutynę, kwas galusowy6%, garbniki do 20%, flawonoidy 1,2-1,5% (kwercetyna, mirycetyna, kemferol, hiperozyd),triterpeny (kwas ursolowy 0,75%, uvaol), kwas syryngowy, p-kumarowy, elagowy i chinowy.Wskazaniami do stosowania przetworów z mącznicy są: zakażenia i stan zapalny nerek,moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej, infekcje i nieżyt przewodupokarmowego. W dawnej medycynie był podawany osobom cierpiącym na hemoroidy,rzeżączkę, neuralgie, białe upławy, polucje i mimowolne moczenie (Hecker 1814 r., Oesterlen1861 r., Czarnowski 1905 r.). Niedźwiedzie grono zostało ujęte wPharmacopoeia RegniPoloniae(1817 r.). Dr Czarnowski na początku XX wieku napisał:“Działanierozpuszczające, wzmacniające, łagodnie pobudzające, moczopędne; wspiera zamianę materyj(…). W lecznictwie: z liści, w małych dawkach (…) herbata lub proszek: od zadawnionejrzeżaczki, także zewnętrznie do przepłukiwania cewki moczowej, w cierpieniachmoczowodów, szczególnie przy kamieniu, w upustach nasienia (polucjach).Mącznica zwiększa wydalanie moczanów z ustroju.Zgodnie z FP VI dawkaUvae Ursi Foliumjednorazowa wynosi 1-2 g, dobowa 1-2 g, wodwarach. Efektywne są jednak dawki wyższe. Dr M.T. Schnirer (1927 r.) zaleca picieodwaru sporządzonego z 5-15 g na 100 ml wody; gotowanie odwaru nie powinno trwaćdłużej niż 10 minut. Uzyskany wyciąg należy wypić w ciągu dnia małymi porcjami. Dr E.Müller (1923 r.) przy zapaleniu pęcherza moczowego poleca herbatę sporządzoną z 1 łyżkistołowej liści mącznicy na 2 filiżanki wody; sporządzony odwar należy wypić małymiporcjami w ciągu dnia. Wg dr R. Franck’a odwar należy sporządzić biorąc 15-30 g surowcana 100 ml wody i uzyskany wyciąg wypić w ciągu dnia. Współcześnie wiemy, że w moczualkalicznym (zasadowym) glikozydy fenolowe (arbutynowe) ziół ulegają rozpadowi doodkażającego hydrochinonu. Dla zapewnienia tego procesu poleca się równoczesne picie sodyoczyszczonej (1 łyżeczka na szklankę wody) podczas przyjmowania ziół arbutynowych.Herba Chimaphila– ziele pomocnikaPomocnik baldaszkowaty–Chimaphilaumbellata (L.) Barton(=Pyrolaumbellata Linne),=Chimaphilaumbellata Nuttall,=Chimaphilacorymbosa Pursh;ang. Pipsissewa; niem. Winterlieb,w XIX w. pod nazwąWintergrün,należy do rodziny gruszyczkowatych –Pyrolaceae(w niektórych systemach dowrzosowatych -Ericaceae)i występuje w naszym kraju, w lasach, głównie borachsosnowych, na niżu i pogórzu.Ziele pomocnika–Herba Chimaphilaema właściwości przeciwcukrzycowe i antyseptycznena przewód pokarmowy oraz układ moczowy. Zawiera glikozydy fenolowe(izohomoarbutyna, arbutyna 7,5%, reinfolina, glikozydy homogentyzynowe i toluchinolowe)uwalniające hydrochinon i salicylany oraz kwas gentyzynowy, odkażające drogi moczowe ijelita. Związki te mają silne właściwości przeciwzapalne i przeciwgorączkowe oraz napotne.Zmniejszają ból. Podobne właściwości mają saponiny (pochodne kwasu ursolowego i beta-amyryny), chimafilina = chimaphilin, czyli 2,7-dimetylo-1,4-naftohinon; ponadto flawonoidy(kempferol, awikularyna, hiperozyd), kwasy fenolowe (galusowy, katechowy, salicylowy,taninowy), fitosterole i garbniki Surowiec zawiera również taraksasterol, żywice, salicylanmetylu i nonakozan.Wodne i wodno-alkoholowe wyciągi obniżają poziom glukozy we krwi, hamują diurezę, arównocześnie odkażają drogi moczowe. Mają właściwości ściągające i bakteriostatyczne.Nadają się do stosowania w przypadku zapalenia układu moczowego,ale gdy równocześnienie jest wskazane zbyt intensywne wymuszanie diurezy, ponadto w cukromoczu i przycukrzycy. Leczy nieżyty przewodu pokarmowego. Zastosowany na skórę działaantyseptycznie, wybielająco, przeciwłojotokowo, antytrądzikowo, ściągająco na pory iprzeciwzapalnie. dłużej stosowany wybiela cerę i usuwa przebarwienia wątrobowe imelaninowe od słońca oraz środków antykoncepcyjnych. Zatrzymuje promienie UV działającjak naturalny filtr przeciwsłoneczny.Surowiec zbierać przed lub w czasie kwitnienia. Suszyć w ciemnym pomieszczeniu.Napar pomocnikowy–Infusum Chimaphilae.Przed zaparzeniem zmoczyć alkoholem 40-60%, po 5 minutach zalać wrzącą wodą. 1 łyżka surowca na szklankę wrzątku. Pić małymiporcjami 1-2 szklanki w ciągu dnia. Przy cukrzycy 1 szklanka naparu w ciągu dnia. Naparemprzemywać skórę chorą i z przebarwieniami.Intrakt pomocnikowy–Intractum Chimaphilae:100 g świeżego surowca zalać 300 galkoholu 40% gorącego, odstawić na 2 tygodnie, przefiltrować. Zażywać 2 razy dziennie po 5ml.Owoc kubebyPieprz kubebowy –Piper cubeba L.,z rodzinyPiperaceaedostarcza owoc –FructusCubebae(szwajc. Kubebenpfeffer). Uprawiany jest w Indonezji, na Sumatrze i na Jawie.Owoce są w smaku aromatyczno-pikantne, lekko gorzkie. Zawierają lignany w ilości 2,5%: (-)-cubebin (kubebina) C20H20O6; olejek eteryczny 6-11%, bogaty w monoterpeny iseskwiterpeny; skrobię, tłusty olej, białka, sole mineralne. Dawniej podawano zawartośćżywicy w owocach kubeby – ok. 1,7% (kwasy żywicowe kubebenowe). Popiół 5,5-8%. Kwaskubebenowy nie rozpuszcza się w wodzie, ale jest rozpuszczalny w amoniaku, spirytusie,eterze, chloroformie.Zastosowanie w dawnej medycynie: w leczeniu rzeżączki, sproszkowane owoce po 5 g 3 razydziennie, ponadto w leczeniu bólu głowy 1-2 g 3 razy dziennie.Obecnie pieprz kubebowy stanowi przyprawę, ponadto składnik środków podawanych przystanach zapalnych i infekcjach układu moczowo-płciowego, wreszcie jako środek wykrztuśnyi odkażający w terapii nieżytów układu oddechowego.Wyciągi z pieprzu kobebowego mają właściwości moczopędne, przeciwbakteryjne,przeciwbólowe i żółciopędne. Zażywane na czczo hamują rozwój Candida.Olejek kubebowy –Oleum Cubebarumi wyciąg kubebowy –Extractum Cubebarumuzyskiwane są zPiper cubeba Linne(Cubebaofficinalis Rafinesque-Schmalz)z rodzinyPiperaceae.Kubeba występuje w Indonezji i na Jawie. Surowcem jest owoc –FructusCubebae.Surowiec zawiera lignany – ok. 2,5% (kubebina = (-)-cubebin, C20H20O6), olejeketeryczny 6-11% bogaty w monoterpeny i seskwiterpeny. Obecnie ma zastosowanie jakośrodek rozgrzewający, moczopędny, wykrztuśny i przeciwreumatyczny (do wcierania).Niszczy pierwotniaki pasożytnicze. Ekstrakt spirytusowo-eterowy z owoców podawano wdawce 1-2 g 3-4 razy dziennie. Sproszkowane owoce 2 g kilka razy dziennie w powidełkachlub w opłatku. Olejek eteryczny kubebowy (5 kropel kilka razy dziennie) stosowano przynieżytach układu oddechowego i zaburzeniach trawiennych, ponadto wspomagająco przyinfekcjach układu moczowego i płciowego; nie był tak skuteczny w leczeniu rzeżączki jakwyciąg akoholowo-eterowy z owoców kubeby. Olejek kubebowy i ekstrakt kubebowyłączono z sandałowcem lub zBalsamum copaivae.Folium Bucco - liść bukkoW nielicznych zagranicznych preparatach, stosowanych w leczeniu stanów zapalnych układumoczowego i przerostu gruczołu krokowego, występuje zapomniany w Polsce surowiec –Folium Bucco,pochodzący z gatunkuBarosma betulina (Thunberg) Bartling & Wendland(rodzinaRutaceae),znanego też pod nazwą Buchu. Takie preparaty można kupić, m.in. weWłoszech, Szwajcarii, w Czechach. Są bardzo wartościowe i bezpieczne w stosowaniu.Roślina pochodzi z Południowej Afryki.Napar, nalewka z liści bukko odkażają drogi moczowe, przewód pokarmowy, znoszą stanzapalny, objawy pieczenia i bolesnego przykurczania (zwierania) cewki moczowej przyoddawaniu moczu, szczególnie gdy surowiec występuje w połączeniu z wierzbówką –Chamaenerionlub wierzbownicą –Epilobium,albo z owocami (lub zielem) niecierpkaImpatiens.Odkaża nie tylko same drogi moczowe, ale i narządy płciowe mające kontakt zukładem moczowym; dlatego dawniej był polecany w terapii chorób wenerycznych (np.rzeżączki). Zmniejsza obrzęk cewki moczowej i gruczołu krokowego. Wzmaga diurezę.Działa spazmolitycznie na przewód pokarmowy i układ wydalniczy. Liść bukkowykorzystywany był w terapii kamicy moczowej i stanów zapalnych jej towarzyszących,zapalenia nerek, moczowodów, pęcherza moczowego, cewki moczowej.Sproszkowane liście bukko –Pulvis Fol. Buccomożna zażywać 3 razy dziennie po 1-2 g.Napar z liści bukko –Infusum Fol. Bucco:2 g surowca na szklankę wrzątku, pić 2-3 razydziennie.Tinctura Bucco1:5 – 3 razy dziennie po 3-5 ml.W liściach bukko występują: cenna diosmina, olejek eteryczny (2,5%) bogaty w diosfenol,menton, d-limonen i dipenten; żywice, śluzy. Zapach pochodzi od pulegonu, mentonu i p-menthane-8-thio-3-one. Diosmina poprawia krążenie obwodowe i mózgowe, działa ochronniena serce i naczynia krwionośne, przeciwzapalnie oraz przeciwwysiękowo. [ Pobierz całość w formacie PDF ]