usg(1), STUDIA PRAWO I ADMINISTRACJA - POMOCE NAUKOWE [ Pobierz całość w formacie PDF ]
USTAWA
O SAMORZĄDZIE
GMINNYM
pod redakcją
Bogdana Dolnickiego
Bogdan Dolnicki, Monika Augustyniak
Renata Cybulska, Jadwiga Glumińska-Pawlic
Joanna Jagoda, Alicja Jochymczyk
Andrzej Matan, Czesław Martysz
Tomasz Moll, Anna Wierzbica
Warszawa 2010
Spis treści
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów
...................................................................................................7
Wprowadzenie
.................................................................................................13
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
.............................17
Rozdział 1
Przepisy ogólne
...............................................................................................19
Rozdział 2
Zakres działania i zadania gminy
.................................................................97
Rozdział 3
Władze gminy
................................................................................................192
Rozdział 4
Akty prawa miejscowego stanowionego przez gminę
.................................609
Rozdział 5
Mienie komunalne
........................................................................................653
Rozdział 6
Gminna gospodarka finansowa
...................................................................733
Rozdział 7
Związki i porozumienia międzygminne
......................................................800
Rozdział 8
(skreślony)
.....................................................................................................837
5
Spis treści
Rozdział 9
Stowarzyszenia gmin
.....................................................................................838
Rozdział 10
Nadzór nad działalnością gminną
...............................................................843
Rozdział 11
Przepis końcowy
............................................................................................962
Bibliografia
....................................................................................................963
Skorowidz
.......................................................................................................989
6
Wprowadzenie
WPROWADZENIE
Pojęcie samorządu, a w szczególności samorządu terytorialnego, było
już niejednokrotnie deiniowane. Mimo to nadal nie jest rozumiane jed-
nolicie. Wpływ na taki stan rzeczy miały z reguły konkretne warunki poli-
tyczne, w jakich tworzono poszczególne deinicje. „Instytucja samorządu
jako jednego ze sposobów decentralizowania administracji państwowej
ma za sobą tak bogatą literaturę, iż dodanie jakichś nowych elementów do
samego określenia tego, co jest samorządem, jest już chyba niemożliwe”
1
.
Instytucja współczesnego samorządu terytorialnego jest wynikiem
długiej ewolucji. Jej rezultatem były dwa rozbieżne pojęcia samorządu.
Pierwsze z nich to samorząd w znaczeniu prawnym (korporacyjnym),
rozumiany jako wykonywanie zadań administracji publicznej w sposób
zdecydowany i na własną odpowiedzialność przez odrębne w stosunku
do państwa podmioty, które nie są w zakresie wykonywania swoich za-
dań poddane żadnej ingerencji państwowej.
Na tym tle zrodziło się pojęcie pośredniej administracji państwowej
2
,
która to administracja nie jest pełniona przez bezpośrednie organy pań-
stwowe, lecz przez podmioty samodzielne, zdolne do działań prawnych,
administrujące zadaniami państwowymi. Administracja taka jest admi-
1
J. Starościak,
Decentralizacja administracji
, Warszawa 1960, s. 53.
2
Przedmiot pośredniej administracji państwowej pokrywa się znacznie z samorządem teryto-
rialnym, lecz w obydwu konstrukcjach pojęciowych akcent jest nieco inaczej rozłożony. Podczas gdy
w przypadku samorządu leży on na samodzielnym bycie jego podmiotu, to w przypadku pośredniej
administracji państwowej – na zależności od państwa. Jedno nie wyklucza drugiego. Dalsza różnica
polega na tym, że przez pojęcie samorządu zwykle rozumie się materialny zasięg funkcjonalny, pod-
czas gdy pośrednia administracja państwowa zawiera ponadto kwestie organizacyjne i określenie
istoty organów. E. Forsthoff,
Lehrbuch des Verwaltungsrechts
, t. I, München 1973, s. 470.
13
 Wprowadzenie
nistracją zdecentralizowaną. Wyodrębnienie bezpośredniej i pośredniej
administracji państwowej ma znaczenie praktyczne, bowiem administra-
cja pośrednia stoi w zasadzie poza ciągiem instancyjnym (podporządko-
waniem hierarchicznym) bezpośrednich organów państwowych.
Drugie ujęcie samorządu – w znaczeniu politycznym – oznacza ho-
norowe uczestnictwo osób izycznych w wykonywaniu określonych za-
dań państwowych. Chodzi tu zatem jedynie o samorządność personalną.
Drogę do ujednolicenia poglądów na charakter prawny samorządu
terytorialnego utorowała Światowa Deklaracja Samorządu Lokalnego
uchwalona na 27 Światowym Kongresie Międzynarodowego Związku
Władz Lokalnych w dniach 22–26 września 1985 r. w Rio de Janeiro.
Stanowi ona, że „samorząd lokalny oznacza prawo i powinność władz
lokalnych do lokalnego regulowania i zarządzania sprawami publiczny-
mi dla dobra społeczności lokalnej” (art. 2 ust. 1) oraz że zarówno zasa-
da samorządu lokalnego, jak i podstawowe kompetencje władz lokalnych
powinny zostać zapisane w konstytucji lub ustalone w drodze ustawowej
(art. 1 i 3 ust. 3)
3
.
Podobne przepisy zawiera Europejska Karta Samorządu Lokalne-
go uchwalona dnia 15 października 1985 r.
4
Zgodnie z jej brzmieniem:
– zasady samorządu komunalnego są określane w wewnętrznych prze-
pisach prawnych i w miarę możliwości w konstytucjach;
– samorząd komunalny oznacza prawo i faktyczną możność komu-
nalnych korporacji terytorialnych do regulowania i kształtowania
w ramach ustaw znacznej części spraw publicznych na własną od-
powiedzialność, dla dobra mieszkańców;
– podstawowe kompetencje komunalnych korporacji terytorialnych
są określone w konstytucji lub ustawach; to postanowienie nie wy-
klucza jednak przekazywania komunalnym korporacjom terytorial-
nym określonych kompetencji;
3
Polski tekst światowej Deklaracji Samorządu Lokalnego został opublikowany we wkładce do
dwutygodnika Gospodarka–Administracja Państwowa z października 1988 r.
4
Europejska Karta Samorządu Lokalnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października
1985 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607). Tytuł Karty z Europejskiej Karty Samorządu Teryto-
rialnego na Europejską Kartę Samorządu Lokalnego został zmieniony przez pkt 1 obwieszczenia
Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 22 sierpnia 2006 r. o sprostowaniu błędu (Dz. U. Nr 154,
poz. 1107).
14
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]