ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej - tekst jednolity, Prawo medyczne, Medyczne [ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu
s. 1/1
Dz.U. 1996 Nr 91 poz. 410
USTAWA
z dnia 5 lipca 1996 r.
o zawodach pielęgniarki i położnej
1)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady i warunki wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej.
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz.U. z
2001 r. Nr 57, poz.
602, Nr 89, poz. 969,
z 2003 r. Nr 109, poz.
1029, z 2004 r. Nr 19,
poz. 177, Nr 92, poz.
885, Nr 173, poz.
1808, z 2005 r. Nr
175, poz. 1461, Nr
253, poz. 2131, z 2007
r. Nr 176, poz. 1237.
Art. 2.
Zawody pielęgniarki i położnej są zawodami samodzielnymi.
1)
Przepisy niniejszej ustawy wdrażają postanowienia:
1) dyrektywy 77/452/EWG z dnia 27 czerwca 1977 r. dotyczącej wzajemnego uznawania dyplo-
mów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji pielęgniarki
odpowiedzialnej za opiekę ogólną, łącznie ze środkami mającymi na celu ułatwienie skuteczne-
go wykonywania prawa przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług (Dz. Urz. WE L 176 z
15.07.1977, z późn. zm.),
2) dyrektywy 77/453/EWG z dnia 27 czerwca 1977 r. dotyczącej koordynacji przepisów ustawo-
wych, wykonawczych i administracyjnych w zakresie działalności pielęgniarek odpowiedzial-
nych za opiekę ogólną (Dz. Urz. WE L 176 z 15.07.1977, z późn. zm.),
3) dyrektywy 80/154/EWG z dnia 21 stycznia 1980 r. dotyczącej wzajemnego uznawania dyplo-
mów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji w zakresie po-
łożnictwa i zawierającej środki mające na celu ułatwienie skutecznego wykonywania prawa
przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług (Dz. Urz. WE L 033 z 11.02.1980, z późn.
zm.),
4) dyrektywy 80/155/EWG z dnia 21 stycznia 1980 r. dotyczącej koordynacji przepisów ustawo-
wych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i wykonywania
działalności przez położne (Dz. Urz. WE L 33 z 11.02.1980, z późn. zm.),
5) dyrektywy 2001/19/WE z dnia 14 maja 2001 r. zmieniającej dyrektywy 89/48/EWG i
92/51/EWG w sprawie ogólnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych oraz dyrektywy
77/452/EWG, 77/453/EWG, 78/686/EWG, 78/687/EWG, 78/1026/EWG, 78/1027/EWG,
80/154/EWG, 80/155/EWG, 85/384/EWG, 85/432/EWG, 85/433/EWG i 93/16/EWG dotyczące
zawodów pielęgniarki ogólnej, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, położnej, architekta, far-
maceuty i lekarza (Dz. Urz. WE L 206 z 31.07.2001).
Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawnych prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej
ustawie - z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - doty-
czą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.
2007-10-31
©Kancelaria Sejmu
s. 2/2
Art. 3.
1. Ilekroć w ustawie jest mowa o „pielęgniarce”, należy przez to rozumieć również
„pielęgniarza”.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o „położnej”, należy przez to rozumieć również
„położnego”.
3. Ilekroć w ustawie jest mowa o „państwie członkowskim Unii Europejskiej”, na-
leży przez to rozumieć również „państwo członkowskie Europejskiego Porozu-
mienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Go-
spodarczym oraz Konfederację Szwajcarską”.
4. Ilekroć w ustawie jest mowa o „obywatelach państw członkowskich Unii Euro-
pejskiej”, należy przez to rozumieć również „członków ich rodzin” w rozumie-
niu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczy-
pospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz.
1043 oraz z 2007 r. Nr 120, poz. 818) oraz obywateli państw trzecich posiadają-
cych zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE w rozumieniu prze-
pisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr
234, poz. 1694 oraz z 2007 r. Nr 120, poz. 818 i Nr 165, poz. 1170).
Art. 4.
1. Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu przez osobę posiadają-
cą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świad-
czeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegaw-
czych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji
zdrowia.
2. Udzielanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, pielęgniarka wykonuje przede
wszystkim poprzez:
1) rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych,
2) rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,
3) sprawowanie opieki pielęgnacyjnej,
4) realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,
5) samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegaw-
czych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych,
6) edukację zdrowotną.
3. Za wykonywanie zawodu pielęgniarki przez osobę, o której mowa w ust. 1, uwa-
ża się również:
1) nauczanie zawodu pielęgniarki,
2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie pielęgniarstwa,
3) kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych.
Art. 5.
1. Wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu przez osobę posiadającą
wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń
zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia, w za-
2007-10-31
©Kancelaria Sejmu
s. 3/3
kresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarną, rodzącą i położnicą oraz noworod-
kiem.
2. Udzielanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, położna wykonuje przede
wszystkim przez:
1) prowadzenie działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie przygotowania
do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyń-
stwa i ojcostwa,
2) rozpoznawanie ciąży i sprawowanie opieki nad kobietą w przebiegu ciąży
fizjologicznej oraz przeprowadzanie badań niezbędnych w monitorowaniu
ciąży fizjologicznej,
3) kierowanie na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania
ciąży wysokiego ryzyka,
4) prowadzenie porodu fizjologicznego oraz monitorowanie płodu z wykorzy-
staniem aparatury medycznej,
5) przyjmowanie porodu siłami natury wraz z nacięciem i szyciem naciętego
krocza,
6) podejmowanie koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przyby-
cia lekarza, w tym przyjęcie porodu z położenia miednicowego oraz ręczne
wydobycie łożyska,
7) sprawowanie opieki nad matką i monitorowanie przebiegu okresu poporo-
dowego,
8) badanie noworodków i opiekę nad nimi,
9) realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,
10) samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych,
11) profilaktykę chorób kobiecych i patologii położniczych.
3. Za wykonywanie zawodu położnej przez osobę, o której mowa w ust. 1, uważa
się również:
1) nauczanie zawodu położnej,
2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie opieki położniczej,
3) kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych.
Art. 6.
Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielę-
gniarek i Położnych oraz Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządze-
nia, rodzaj i zakres świadczeń, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 5 i art. 5 ust. 2
pkt 10, udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekar-
skiego, uwzględniając w szczególności: rodzaj świadczeń, do udzielania których
wymagane są dodatkowe kwalifikacje uzyskane w toku kształcenia podyplomowego,
wraz z określeniem tych kwalifikacji, rodzaje materiałów pobieranych do celów dia-
gnostycznych, wykaz badań diagnostycznych do przeprowadzania oraz wykaz le-
ków, do podawania których samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, jest uprawniona
pielęgniarka i położna.
2007-10-31
©Kancelaria Sejmu
s. 4/4
Rozdział 2
Uzyskiwanie kwalifikacji zawodowych
Art. 7.
1. Pielęgniarka uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły pielęgniar-
skiej. Położna uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły położ-
nych.
2. Szkołą pielęgniarską w rozumieniu ustawy jest, prowadząca kształcenie w za-
wodzie pielęgniarki:
1) szkoła pomaturalna,
2) (skreślony),
3) szkoła wyższa, prowadząca kształcenie w formie:
a) studiów magisterskich jednolitych lub uzupełniających lub
b) studiów wyższych zawodowych.
3. Szkołą położnych w rozumieniu ustawy jest, prowadząca kształcenie w zawo-
dzie położnej:
1) szkoła pomaturalna,
2) (skreślony),
3) szkoła wyższa, prowadząca kształcenie w formie:
a) studiów magisterskich jednolitych lub uzupełniających lub
b) studiów wyższych zawodowych.
4. Kształcenie w szkole pielęgniarskiej, o której mowa w ust. 2 pkt 3 lit. b, oraz
szkole położnych, o której mowa w ust. 3 pkt 3 lit. b, trwa co najmniej 3 lata i
obejmuje co najmniej 4 600 godzin kształcenia zawodowego, w tym kształcenie
kliniczne stanowi co najmniej jedną drugą, a zajęcia teoretyczne co najmniej
jedną trzecią wymiaru kształcenia.
5. Kształcenie w szkole położnych, o której mowa w ust. 3 pkt 3 lit. b, osoby po-
siadającej jeden z dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji wy-
mienionych w załączniku 5.2.2 do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europej-
skiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji za-
wodowych (Dz.Urz. UE L 255 z 30.09.2005, str. 22, z późn. zm.) trwa co naj-
mniej 18 miesięcy i obejmuje tę część programu kształcenia położnych, która
nie została zrealizowana w ramach równoważnego kształcenia w szkole pielę-
gniarskiej.
6. W trakcie kształcenia teoretycznego student zdobywa wiedzę zawodową, do-
świadczenie i umiejętności niezbędne do planowania, organizowania i sprawo-
wania opieki zdrowotnej oraz oceny działań z tym związanych.
7. W trakcie kształcenia klinicznego student uczy się sprawowania kompleksowej
opieki zdrowotnej jako członek zespołu, w bezpośrednim kontakcie z osobami
zdrowymi i chorymi.
8. Kształcenie kliniczne odbywa się w zakładach opieki zdrowotnej, pod kierun-
kiem wykładowców pielęgniarstwa lub położnictwa oraz przy pomocy innych
specjalistów, w szczególności pielęgniarek i położnych. Kształcenie kliniczne
jest praktyką w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym.
2007-10-31
©Kancelaria Sejmu
s. 5/5
Art. 8.
1. Absolwent szkoły pielęgniarskiej, o której mowa w art. 7 ust. 2:
1) w pkt 1 – uzyskuje tytuł zawodowy pielęgniarki,
2) w pkt 3 lit. a - uzyskuje tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa,
3) w pkt 3 lit. b - uzyskuje tytuł zawodowy licencjata pielęgniarstwa.
2. Absolwent szkoły położnych, o której mowa w art. 7 ust. 3:
1) w pkt 1– uzyskuje tytuł zawodowy położnej,
2) w pkt 3 lit. a - uzyskuje tytuł zawodowy magistra położnictwa,
3) w pkt 3 lit. b - uzyskuje tytuł zawodowy licencjata położnictwa.
3. Pielęgniarka, położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Euro-
pejskiej ma prawo używania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpowied-
niego tytułu zawodowego wymienionego w ust. 1 i 2, jeżeli posiada dyplom,
świadectwo lub inny dokument nadany przez to państwo, potwierdzający kwali-
fikacje uprawniające do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej.
Art. 8a.
1. Tworzy się Krajową Radę Akredytacyjną Szkolnictwa Medycznego, działającą
przy ministrze właściwym do spraw zdrowia, zwaną dalej “Krajową Radą”.
2. W skład Krajowej Rady wchodzi do 12 członków, których powołuje i odwołuje
minister właściwy do spraw zdrowia spośród kandydatów zgłoszonych w poło-
wie przez szkoły wymienione w art. 7 ust. 2 i 3 oraz w połowie przez samorząd
pielęgniarek i położnych, stowarzyszenia i organizacje zawodowe pielęgniarek i
położnych. Członkowie Krajowej Rady wybierają spośród siebie przewodniczą-
cego Krajowej Rady.
3. Kadencja Krajowej Rady trwa 4 lata.
4. Krajowa Rada działa na posiedzeniach, którym przewodniczy przewodniczący
Krajowej Rady albo inna upoważniona przez niego osoba.
5. W posiedzeniach Krajowej Rady uczestniczą, z głosem doradczym, przedstawi-
ciel ministra właściwego do spraw zdrowia i przedstawiciel ministra właściwego
do spraw szkolnictwa wyższego.
6. Do zadań Krajowej Rady należy:
1) ocena, czy szkoła wyższa ubiegająca się o akredytację spełnia standardy
kształcenia, w tym wymogi programowe określone odrębnymi przepisami,
2) bieżąca ocena spełniania przez szkoły standardów kształcenia, w szczegól-
ności poprzez wizytację szkół i analizę wyników nauczania,
3) występowanie do ministra właściwego do spraw zdrowia z wnioskami o
wydanie akredytacji lub jej cofnięcie w przypadku niespełniania standardów
kształcenia.
7. Przedmiotem wizytacji szkół, o której mowa w ust. 6 pkt 2, jest badanie przebie-
gu i warunków realizacji procesu nauczania.
8. Wizytacja przeprowadzana jest na podstawie imiennego upoważnienia wydane-
go przez przewodniczącego Krajowej Rady.
9. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 8, powinno zawierać:
1) imię i nazwisko osoby uprawnionej do przeprowadzenia wizytacji,
2007-10-31
[ Pobierz całość w formacie PDF ]