ust o ochronie przyrody, ustawy - bezp wewn [ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu
s. 1/91
USTAWA
z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody
1)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa cele, zasady i formy ochrony przyrody żywej i nieożywionej oraz
krajobrazu.
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz. U. z
2009 r. Nr 151, poz.
1220, Nr 157, poz.
1241, Nr 215, poz.
1664, z 2010 r. Nr 76,
poz. 489, Nr 119, poz.
804, z 2011 r. Nr 34,
poz. 170, Nr 94, poz.
549.
Art. 2.
1. Ochrona przyrody, w rozumieniu ustawy, polega na zachowaniu, zrównoważo-
nym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody:
1) dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów;
2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową;
3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia;
4) siedlisk przyrodniczych;
5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin,
zwierząt i grzybów;
6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i
zwierząt;
7) krajobrazu;
8) zieleni w miastach i wsiach;
9) zadrzewień.
2. Celem ochrony przyrody jest:
1) utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów;
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspól-
not Europejskich:
1) dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa
(Dz. Urz. WE L 103 z 25.04.1979, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 15, t. 1, str. 98, z późn. zm.),
2) dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992, str. 7, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Pol-
skie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str. 102, z późn. zm.),
3) dyrektywy Rady 1999/22/WE z dnia 29 marca 1999 r. dotyczącej trzymania dzikich zwierząt w
ogrodach zoologicznych (Dz. Urz. WE L 94 z 09.04.1999, str. 24; Dz. Urz. UE Polskie wydanie
specjalne, rozdz. 15, t. 4, str. 140).
2011-07-05
©Kancelaria Sejmu
s. 2/91
2) zachowanie różnorodności biologicznej;
3) zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego;
4) zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z
ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego
stanu ochrony;
5) ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrze-
wień;
6) utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przy-
rodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody;
7) kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez eduka-
cję, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody.
Art. 3.
Cele ochrony przyrody są realizowane przez:
1) uwzględnianie wymagań ochrony przyrody w polityce ekologicznej pań-
stwa, programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jedno-
stek samorządu terytorialnego, koncepcji przestrzennego zagospodarowania
kraju, strategiach rozwoju województw, planach zagospodarowania prze-
strzennego województw, strategiach rozwoju gmin, studiach uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego i planach zagospodarowania przestrzen-
nego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy
ekonomicznej oraz w działalności gospodarczej i inwestycyjnej;
2) obejmowanie zasobów, tworów i składników przyrody formami ochrony
przyrody;
3) opracowywanie i realizację ustaleń planów ochrony dla obszarów podlega-
jących ochronie prawnej, programów ochrony gatunków, siedlisk i szlaków
migracji gatunków chronionych;
4) realizację krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różno-
rodności biologicznej wraz z programem działań;
5) prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dzie-
dzinie ochrony przyrody;
6) prowadzenie badań naukowych nad problemami związanymi z ochroną
przyrody.
Art. 4.
1. Obowiązkiem organów administracji publicznej, osób prawnych i innych jedno-
stek organizacyjnych oraz osób fizycznych jest dbałość o przyrodę będącą dzie-
dzictwem i bogactwem narodowym.
2. Organy administracji publicznej są obowiązane do zapewnienia warunków
prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody.
3. Obowiązkiem organów administracji publicznej, instytucji naukowych i oświa-
towych, a także publicznych środków masowego przekazu jest prowadzenie
działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony
przyrody.
2011-07-05
 ©Kancelaria Sejmu
s. 3/91
Art. 4a.
Ilekroć w niniejszej ustawie mowa jest o Wspólnocie rozumie się przez to Wspólno-
ty Europejskie.
Art. 5.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) gatunek – zarówno gatunek w znaczeniu biologicznym, jak i każdą niższą od
gatunku biologicznego jednostkę systematyczną, populację, a także mie-
szańce tego gatunku w pierwszym lub drugim pokoleniu, z wyjątkiem form,
ras i odmian udomowionych, hodowlanych lub uprawnych;
1a) gatunek będący przedmiotem zainteresowania Wspólnoty – gatunek roślin
lub zwierząt, który na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej
jest:
a) zagrożony, z wyjątkiem gatunków, których naturalny zasięg na tym te-
rytorium jest zasięgiem krańcowym i które nie są zagrożone lub podat-
ne na zagrożenie w zachodnim regionie palearktycznym, lub
b) podatny na zagrożenie, czyli mogący w najbliższej przyszłości zostać
zakwalifikowanym do kategorii gatunków zagrożonych, jeśli czynniki
będące przyczyną zagrożenia będą na niego nadal oddziaływać, lub
c) rzadki, czyli o niewielkiej populacji, który nie jest obecnie zagrożony
ani podatny na zagrożenie, ale podlega ryzyku zagrożenia ze względu
na występowanie w obrębie ograniczonych obszarów geograficznych
albo znaczne rozproszenie na większym obszarze, lub
d) endemiczny i wymagający specjalnej uwagi ze względu na szczególny
charakter jego siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploatacji
na te siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploatacji na stan
jego ochrony;
1b) gatunek o znaczeniu priorytetowym – gatunek zagrożony, w odniesieniu do
którego Wspólnota ponosi szczególną odpowiedzialność z powodu wielko-
ści jego naturalnego zasięgu mieszczącego się na terytorium państw człon-
kowskich Unii Europejskiej;
1c) gatunek obcy – gatunek występujący poza swoim naturalnym zasięgiem w
postaci osobników lub zdolnych do przeżycia: gamet, zarodników, nasion,
jaj lub części osobników, dzięki którym mogą one rozmnażać się;
1d) integralność obszaru Natura 2000 – spójność czynników strukturalnych i
funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków
i siedlisk przyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano lub wyzna-
czono obszar Natura 2000;
2) korytarz ekologiczny – obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub
grzybów;
2a) krzyżowanie zwierząt – kojarzenie osobników genetycznie odmiennych, w
tym osobników różnych gatunków;
2b) obszar Natura 2000 – obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar
ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzony w
2011-07-05
©Kancelaria Sejmu
s. 4/91
celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodni-
czych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty;
2c) obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany specjalny obszar
ochrony siedlisk, zatwierdzony przez Komisję Europejską w drodze decyzji,
który w regionie biogeograficznym, do którego należy, w znaczący sposób
przyczynia się do zachowania lub odtworzenia stanu właściwej ochrony sie-
dliska przyrodniczego lub gatunku będącego przedmiotem zainteresowania
Wspólnoty, a także może znacząco przyczynić się do spójności sieci obsza-
rów Natura 2000 i zachowania różnorodności biologicznej w obrębie dane-
go regionu biogeograficznego; w przypadku gatunków zwierząt występują-
cych na dużych obszarach obszarem mającym znaczenie dla Wspólnoty jest
obszar w obrębie naturalnego zasięgu takich gatunków, charakteryzujący się
fizycznymi lub biologicznymi czynnikami istotnymi dla ich życia lub rozm-
nażania;
2d) obszar morski – polski obszar morski w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca
1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji mor-
skiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn. zm.
2)
);
3) obszar specjalnej ochrony ptaków – obszar wyznaczony, zgodnie z przepi-
sami prawa Unii Europejskiej, do ochrony populacji dziko występujących
ptaków jednego lub wielu gatunków, w którego granicach ptaki mają ko-
rzystne warunki bytowania w ciągu całego życia, w dowolnym jego okresie
albo stadium rozwoju;
4) ochrona częściowa – ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów dopusz-
czającą możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osob-
ników tych gatunków lub ich części;
5) ochrona czynna – stosowanie, w razie potrzeby, zabiegów ochronnych w ce-
lu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów i składników przyrody lub
zachowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzy-
bów;
6) ochrona ex situ – ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miej-
scem ich naturalnego występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i mi-
nerałów w miejscach ich przechowywania;
7) ochrona in situ – ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także ele-
mentów przyrody nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowa-
nia;
8) ochrona krajobrazowa – zachowanie cech charakterystycznych danego kra-
jobrazu;
9) ochrona ścisła – całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji
człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w
przebieg procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w
przypadku gatunków – całoroczną ochronę należących do nich osobników i
stadiów ich rozwoju;
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 170, poz.
1652, z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 203, poz. 1683, z
2006 r. Nr 220, poz. 1600 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 21, poz. 125, z 2008 r. Nr 171, poz.
1055 oraz z 2009 r. Nr 92, poz. 753 i Nr 98, poz. 817.
2011-07-05
 ©Kancelaria Sejmu
s. 5/91
10) ogród botaniczny – urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastruktu-
rą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, będący miej-
scem ochrony ex situ, uprawy roślin różnych stref klimatycznych i siedlisk,
uprawy roślin określonego gatunku oraz prowadzenia badań naukowych i
edukacji;
11) ogród zoologiczny – urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastruk-
turą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, gdzie są
przetrzymywane oraz eksponowane publicznie przez co najmniej 7 dni w
roku, żywe zwierzęta gatunków dziko występujących, z wyjątkiem:
a) cyrków,
b) sklepów ze zwierzętami,
c) miejsc, w których eksponowanych jest publicznie nie więcej niż 15 ga-
tunków tych zwierząt i łącznie nie więcej niż 50 okazów gadów, pta-
ków i ssaków;
11a) okaz gatunku – roślinę, zwierzę lub grzyb z danego gatunku, żywe lub mar-
twe, każdą ich część, formę rozwojową, jajo lub wydmuszkę, a także pro-
dukt pochodny również zawarty w innych towarach oraz towary, które
zgodnie z dołączonym dokumentem, opakowaniem, oznakowaniem lub ety-
kietą, lub jeżeli wynika to z jakichkolwiek innych okoliczności, mają zawie-
rać lub zawierają części lub produkty pochodne z roślin, zwierząt, lub grzy-
bów z danego gatunku;
12) ostoja – miejsce o warunkach sprzyjających egzystencji roślin, zwierząt lub
grzybów zagrożonych wyginięciem lub rzadkich gatunków;
13) ośrodek rehabilitacji zwierząt – miejsce, w którym jest prowadzone leczenie
i rehabilitacja zwierząt dziko występujących, wymagających okresowej
opieki człowieka w celu przywrócenia ich do środowiska przyrodniczego;
14) otulina – strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczo-
ną indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed
zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka;
15) pozyskiwanie:
a) zbiór roślin lub grzybów gatunków chronionych lub ich części ze sta-
nowisk naturalnych do celów gospodarczych,
b) chwytanie, łowienie lub zbieranie zwierząt gatunków chronionych lub
ich części i produktów pochodnych do celów gospodarczych,
c) (uchylona);
16) różnorodność biologiczna – zróżnicowanie żywych organizmów występują-
cych w ekosystemach, w obrębie gatunku i między gatunkami, oraz zróżni-
cowanie ekosystemów;
17) siedlisko przyrodnicze – obszar lądowy lub wodny, naturalny, półnaturalny
lub antropogeniczny, wyodrębniony w oparciu o cechy geograficzne, abio-
tyczne i biotyczne;
2011-07-05
[ Pobierz całość w formacie PDF ]