ustawa prawo autorskie, Ochrona własności intelektualnej [ Pobierz całość w formacie PDF ]
USTAWA
z dnia 4 lutego 1994 r.
o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
*
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przedmiot prawa autorskiego
Art. 1.
1. Przedmiotem prawa autorskiego jest ka
ż
dy przejaw działalno
ś
ci twórczej o
indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezale
ż
nie od warto
ś
ci,
przeznaczenia i sposobu wyra
ż
enia (utwór).
2. W szczególno
ś
ci przedmiotem prawa autorskiego s
ą
utwory:
1) wyra
ż
one słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,
publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),
2) plastyczne,
3) fotograficzne,
4) lutnicze,
5) wzornictwa przemysłowego,
6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,
7) muzyczne i słowno-muzyczne,
8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,
9) audiowizualne (w tym wizualne i audialne).
3. Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chocia
ż
by miał posta
ć
nie
uko
ń
czon
ą
.
4. Ochrona przysługuje twórcy niezale
ż
nie od spełnienia jakichkolwiek formalno
ś
ci.
Art. 2.
1. Opracowanie cudzego utworu, w szczególno
ś
ci tłumaczenie, przeróbka, adaptacja,
jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.
2. Rozporz
ą
dzanie i korzystanie z opracowania zale
ż
y od zezwolenia twórcy utworu
pierwotnego (prawo zale
ż
ne), chyba
ż
e autorskie prawa maj
ą
tkowe do utworu pierwotnego
wygasły.
3. Twórca utworu pierwotnego mo
ż
e cofn
ąć
zezwolenie, je
ż
eli w ci
ą
gu pi
ę
ciu lat od jego
udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie
podlega zwrotowi.
4. Za opracowanie nie uwa
ż
a si
ę
utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem.
5. Na egzemplarzach opracowania nale
ż
y wymieni
ć
twórc
ę
i tytuł utworu pierwotnego.
Art. 3.
Zbiory, antologie, wybory, bazy danych s
ą
przedmiotem prawa autorskiego, nawet
je
ż
eli zawieraj
ą
nie chronione materiały, o ile przyj
ę
ty w nich dobór, układ lub zestawienie
ma twórczy charakter, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów.
Art. 4.
Nie stanowi
ą
przedmiotu prawa autorskiego:
1) akty normatywne lub ich urz
ę
dowe projekty,
2) urz
ę
dowe dokumenty, materiały, znaki i symbole,
3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne,
4) proste informacje prasowe.
Art. 5.
Przepisy ustawy stosuje si
ę
do utworów:
1) których twórca lub współtwórca jest obywatelem polskim lub
2) które zostały opublikowane po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
albo równocze
ś
nie na tym terytorium i za granic
ą
, lub
3) które zostały opublikowane po raz pierwszy w j
ę
zyku polskim, lub
4) których ochrona wynika z umów mi
ę
dzynarodowych.
Art. 6.
W rozumieniu ustawy:
1) utworem opublikowanym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został
zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały udost
ę
pnione publicznie,
2) opublikowaniem równoczesnym utworu jest opublikowanie utworu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i za granic
ą
w okresie trzydziestu dni od jego pierwszej publikacji,
3) utworem rozpowszechnionym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został
udost
ę
pniony publicznie.
Art. 7.
Je
ż
eli umowy mi
ę
dzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stron
ą
, przewiduj
ą
dalej id
ą
c
ą
ochron
ę
, ni
ż
to wynika z ustawy, do nie opublikowanych utworów obywateli
polskich albo do utworów opublikowanych po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub równocze
ś
nie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo opublikowanych po
raz pierwszy w j
ę
zyku polskim - stosuje si
ę
postanowienia tych umów.
Rozdział 2
Podmiot prawa autorskiego
Art. 8.
1. Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
2. Domniemywa si
ę
,
ż
e twórc
ą
jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono
na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomo
ś
ci w
jakikolwiek inny sposób w zwi
ą
zku z rozpowszechnianiem utworu.
3. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego
zast
ę
puje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - wła
ś
ciwa organizacja zbiorowego
zarz
ą
dzania prawami autorskimi.
Art. 9.
1. Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa si
ę
,
ż
e
wielko
ś
ci udziałów s
ą
równe. Ka
ż
dy ze współtwórców mo
ż
e
żą
da
ć
okre
ś
lenia wielko
ś
ci
udziałów przez s
ą
d, na podstawie wkładów pracy twórczej.
2. Ka
ż
dy ze współtwórców mo
ż
e wykonywa
ć
prawo autorskie do swojej cz
ęś
ci utworu
maj
ą
cej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców.
3. Do wykonywania prawa autorskiego do cało
ś
ci utworu potrzebna jest zgoda wszystkich
współtwórców. W przypadku braku takiej zgody ka
ż
dy ze współtwórców mo
ż
e
żą
da
ć
rozstrzygni
ę
cia przez s
ą
d, który orzeka uwzgl
ę
dniaj
ą
c interesy wszystkich współtwórców.
4. Ka
ż
dy ze współtwórców mo
ż
e dochodzi
ć
roszcze
ń
z tytułu naruszenia prawa autorskiego
do cało
ś
ci utworu. Uzyskane
ś
wiadczenie przypada wszystkim współtwórcom, stosownie do
wielko
ś
ci ich udziałów.
5. Do autorskich praw maj
ą
tkowych przysługuj
ą
cych współtwórcom stosuje si
ę
odpowiednio
przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasno
ś
ci w cz
ęś
ciach ułamkowych.
Art. 10.
Je
ż
eli twórcy poł
ą
czyli swoje odr
ę
bne utwory w celu wspólnego rozpowszechniania,
ka
ż
dy z nich mo
ż
e
żą
da
ć
od pozostałych twórców udzielenia zezwolenia na
rozpowszechnianie tak powstałej cało
ś
ci, chyba
ż
e istnieje słuszna podstawa odmowy, a
umowa nie stanowi inaczej. Przepisy art. 9 ust. 2-4 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 11.
Autorskie prawa maj
ą
tkowe do utworu zbiorowego, w szczególno
ś
ci do encyklopedii
lub publikacji periodycznej, przysługuj
ą
producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych
cz
ęś
ci maj
ą
cych samodzielne znaczenie - ich twórcom. Domniemywa si
ę
,
ż
e producentowi
lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu.
Art. 12.
1. Je
ż
eli ustawa lub umowa o prac
ę
nie stanowi
ą
inaczej, pracodawca, którego
pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowi
ą
zków ze stosunku pracy, nabywa z
chwil
ą
przyj
ę
cia utworu autorskie prawa maj
ą
tkowe w granicach wynikaj
ą
cych z celu umowy
o prac
ę
i zgodnego zamiaru stron.
2. Je
ż
eli pracodawca, w okresie dwóch lat od daty przyj
ę
cia utworu, nie przyst
ą
pi do
rozpowszechniania utworu przeznaczonego w umowie o prac
ę
do rozpowszechnienia, twórca
mo
ż
e wyznaczy
ć
pracodawcy na pi
ś
mie odpowiedni termin na rozpowszechnienie utworu z
tym skutkiem,
ż
e po jego bezskutecznym upływie prawa uzyskane przez pracodawc
ę
wraz z
własno
ś
ci
ą
przedmiotu, na którym utwór utrwalono, powracaj
ą
do twórcy, chyba
ż
e umowa
stanowi inaczej. Strony mog
ą
okre
ś
li
ć
inny termin na przyst
ą
pienie do rozpowszechniania
utworu.
3. Je
ż
eli umowa o prac
ę
nie stanowi inaczej, z chwil
ą
przyj
ę
cia utworu pracodawca nabywa
własno
ść
przedmiotu, na którym utwór utrwalono.
Art. 13.
Je
ż
eli pracodawca nie zawiadomi twórcy w terminie sze
ś
ciu miesi
ę
cy od
dostarczenia utworu o jego przyj
ę
ciu, nieprzyj
ę
ciu lub uzale
ż
nieniu przyj
ę
cia od dokonania
okre
ś
lonych zmian w wyznaczonym w tym celu odpowiednim terminie, uwa
ż
a si
ę
,
ż
e utwór
został przyj
ę
ty bez zastrze
ż
e
ń
. Strony mog
ą
okre
ś
li
ć
inny termin.
Art. 14.
1. Je
ż
eli w umowie o prac
ę
nie postanowiono inaczej, instytucji naukowej
przysługuje pierwsze
ń
stwo opublikowania utworu naukowego pracownika, który stworzył ten
utwór w wyniku wykonywania obowi
ą
zków ze stosunku pracy. Twórcy przysługuje prawo do
wynagrodzenia. Pierwsze
ń
stwo opublikowania wygasa, je
ż
eli w ci
ą
gu sze
ś
ciu miesi
ę
cy od
dostarczenia utworu nie zawarto z twórc
ą
umowy o wydanie utworu albo je
ż
eli w okresie
dwóch lat od daty jego przyj
ę
cia utwór nie został opublikowany.
2. Instytucja naukowa mo
ż
e, bez odr
ę
bnego wynagrodzenia, korzysta
ć
z materiału
naukowego zawartego w utworze, o którym mowa w ust. 1, oraz udost
ę
pnia
ć
ten materiał
osobom trzecim, je
ż
eli to wynika z uzgodnionego przeznaczenia utworu lub zostało
postanowione w umowie.
Art. 15.
Domniemywa si
ę
,
ż
e producentem lub wydawc
ą
jest osoba, której nazwisko lub
nazw
ę
uwidoczniono w tym charakterze na przedmiotach, na których utwór utrwalono, albo
podano do publicznej wiadomo
ś
ci w jakikolwiek sposób w zwi
ą
zku z rozpowszechnianiem
utworu.
Rozdział 3
Tre
ść
prawa autorskiego
Oddział 1
Autorskie prawa osobiste
Art. 16.
Je
ż
eli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chroni
ą
nieograniczon
ą
w
czasie i nie podlegaj
ą
c
ą
zrzeczeniu si
ę
lub zbyciu wi
ęź
twórcy z utworem, a w szczególno
ś
ci
prawo do:
1) autorstwa utworu,
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udost
ę
pniania go
anonimowo,
3) nienaruszalno
ś
ci tre
ś
ci i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania,
4) decydowania o pierwszym udost
ę
pnieniu utworu publiczno
ś
ci,
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Oddział 2
Autorskie prawa maj
ą
tkowe
Art. 17.
Je
ż
eli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wył
ą
czne prawo do korzystania
z utworu i rozporz
ą
dzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za
korzystanie z utworu.
Art. 18.
1. Autorskie prawa maj
ą
tkowe nie podlegaj
ą
egzekucji, dopóki słu
żą
twórcy. Nie
dotyczy to wymagalnych wierzytelno
ś
ci.
2. Po
ś
mierci twórcy, spadkobiercy mog
ą
sprzeciwi
ć
si
ę
egzekucji z prawa autorskiego do
utworu nie opublikowanego, chyba
ż
e sprzeciw byłby niezgodny z ujawnion
ą
wol
ą
twórcy co
do rozpowszechniania utworu.
3. Prawo do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 20 ust. 2, art. 30 ust. 2 oraz w art. 70 ust.
3, nie podlega zrzeczeniu si
ę
, zbyciu ani egzekucji. Nie dotyczy to wymagalnych
wierzytelno
ś
ci.
Art. 19.
1. Twórcy i jego spadkobiercom przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysoko
ś
ci
5% ceny dokonanych zawodowo odsprzeda
ż
y oryginalnych egzemplarzy utworu
plastycznego oraz r
ę
kopisów utworów literackich i muzycznych. Do zapłaty tego
wynagrodzenia jest obowi
ą
zany sprzedawca, a gdy działa na rzecz osoby trzeciej, odpowiada
z ni
ą
solidarnie.
2. Sprzedawca jest obowi
ą
zany do ujawnienia osoby trzeciej, o której mowa w ust. 1. Z
obowi
ą
zku tego mo
ż
e si
ę
zwolni
ć
płac
ą
c nale
ż
ne wynagrodzenie.
3. Zrzeczenie si
ę
wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, jest niewa
ż
ne, chyba
ż
e dotyczy
wymagalnej wierzytelno
ś
ci.
Art. 20.
1. Producenci i importerzy magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych
urz
ą
dze
ń
, czystych no
ś
ników słu
żą
cych do utrwalania przy u
ż
yciu tych urz
ą
dze
ń
utworów w
zakresie własnego u
ż
ytku osobistego oraz urz
ą
dze
ń
reprograficznych s
ą
obowi
ą
zani do opłat
na rzecz twórców, artystów wykonawców oraz producentów fonogramów i wideogramów, w
wysoko
ś
ci nie wy
ż
szej ni
ż
3% kwoty nale
ż
nej z tytułu sprzeda
ż
y tych urz
ą
dze
ń
i no
ś
ników.
2. Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat, o których mowa w ust. 1, przypada:
1) 50% - twórcom,
2) 25% - artystom wykonawcom,
3) 25% - producentom fonogramów i wideogramów,
z tym
ż
e w przypadku urz
ą
dze
ń
reprograficznych kwota ta przypada w 100% twórcom.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego po zasi
ę
gni
ę
ciu
opinii wła
ś
ciwych organizacji zbiorowego zarz
ą
dzania prawami autorskimi lub prawami
pokrewnymi, stowarzysze
ń
twórców, artystów wykonawców oraz organizacji producentów
lub importerów urz
ą
dze
ń
i czystych no
ś
ników wymienionych w ust. 1 okre
ś
la, w drodze
rozporz
ą
dzenia, wysoko
ść
opłat, o których mowa w ust. 1, szczegółowe zasady ich pobierania
i odprowadzania oraz wskazuje organizacje zbiorowego zarz
ą
dzania prawami autorskimi lub
prawami pokrewnymi wła
ś
ciwe do ich pobierania.
Art. 21.
1. Organizacjom radiowym i telewizyjnym wolno nadawa
ć
opublikowane utwory
muzyczne oraz drobne utwory słowne i słowno-muzyczne wył
ą
cznie na podstawie umowy
zawartej z wła
ś
ciw
ą
organizacj
ą
zbiorowego zarz
ą
dzania prawami autorskimi lub prawami
pokrewnymi.
2. Prawo do pierwszego nadania utworów zamówionych przez nadawc
ę
mo
ż
e przysługiwa
ć
mu na podstawie umowy innej ni
ż
okre
ś
lona w ust. 1.
3. Twórca mo
ż
e o
ś
wiadczy
ć
wła
ś
ciwej organizacji zbiorowego zarz
ą
dzania prawami
autorskimi lub prawami pokrewnymi, z zachowaniem formy pisemnej pod rygorem
niewa
ż
no
ś
ci,
ż
e o nadaniu swoich opublikowanych utworów, o których mowa w ust. 1, b
ę
dzie
decydowa
ć
osobi
ś
cie.
4. Operatorom sieci kablowych wolno reemitowa
ć
w sieciach kablowych utwory nadawane w
programach organizacji radiowych i telewizyjnych wył
ą
cznie na podstawie umowy zawartej z
wła
ś
ciw
ą
organizacj
ą
zbiorowego zarz
ą
dzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.
Art. 22.
1. Organizacjom radiowym i telewizyjnym wolno dla własnych celów nadawczych
utrwala
ć
utwory, na których nadanie uprzednio uzyskały zezwolenie.
2. Utrwalenia, o których mowa w ust. 1, powinny by
ć
zniszczone w ci
ą
gu miesi
ą
ca od
nadania utworu.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si
ę
do utrwale
ń
dokonanych dla celów nadawczych maj
ą
cych
wyj
ą
tkowy charakter dokumentalny, o ile zostaj
ą
umieszczone w archiwum. Twórca
powinien zosta
ć
niezwłocznie powiadomiony o umieszczeniu utrwalenia jego utworu w takim
archiwum.
Oddział 3
Dozwolony u
ż
ytek chronionych utworów
Art. 23.
1. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzysta
ć
z ju
ż
rozpowszechnionego
utworu w zakresie własnego u
ż
ytku osobistego. Przepis ten nie upowa
ż
nia do budowania
według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego.
2. Zakres własnego u
ż
ytku osobistego obejmuje kr
ą
g osób pozostaj
ą
cych w zwi
ą
zku
osobistym, w szczególno
ś
ci pokrewie
ń
stwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.
Art. 24.
1. Wolno rozpowszechnia
ć
za pomoc
ą
anteny zbiorowej oraz sieci kablowej utwory
nadawane przez inn
ą
organizacj
ę
radiow
ą
lub telewizyjn
ą
drog
ą
satelitarn
ą
albo naziemn
ą
,
je
ż
eli nast
ę
puje to w ramach równoczesnego, integralnego i nieodpłatnego rozpowszechniania
programów radiowych lub telewizyjnych i przeznaczone jest do oznaczonego grona
odbiorców znajduj
ą
cych si
ę
w jednym budynku lub w domach jednorodzinnych
obejmuj
ą
cych do 50 gospodarstw domowych.
2. Posiadacze urz
ą
dze
ń
słu
żą
cych do odbioru d
ź
wi
ę
ku lub d
ź
wi
ę
ku i obrazu mog
ą
za ich
pomoc
ą
odbiera
ć
nadawane utwory, cho
ć
by urz
ą
dzenia te były umieszczone w miejscu
ogólnie dost
ę
pnym, je
ż
eli nie ł
ą
czy si
ę
z tym osi
ą
ganie korzy
ś
ci maj
ą
tkowych.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]