ustawa o samorzadzie powiatowym, Ustawy i kodeksy [ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ustawa o samorządzie powiatowym
Dz.U.01.142.1592
2002-03-31 zm. Dz.U.02.23.220
2002-06-22 zm. Dz.U.02.62.558
2002-10-27 zm. Dz.U.02.113.984
2002-12-15 zm. Dz.U.02.200.1688
2003-01-01 zm. Dz.U.02.200.1688
zm. Dz.U.02.214.1806
USTAWA
z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie powiatowym.
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
1. Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć lokalną wspólnotę samorządową oraz
odpowiednie terytorium.
Art. 2.
1. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność.
2. Powiat ma osobowość prawną.
3. Samodzielność powiatu podlega ochronie sądowej.
4. O ustroju powiatu stanowi jego statut.
5. (skreślony).
Art. 3.
1. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:
1) tworzy, łączy, dzieli i znosi powiaty oraz ustala ich granice,
2) ustala i zmienia nazwy powiatów oraz siedziby ich władz.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane także na wniosek zainteresowanej rady
powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy.
3. Ustalenie granic powiatu następuje poprzez wskazanie gmin wchodzących w skład powiatu, a zmiana
jego granic dokonywana jest w sposób zapewniający powiatowi terytorium możliwie jednorodne ze
względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz
zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych.
4. Przez łączenie powiatów należy również rozumieć połączenie miasta na prawach powiatu z powiatem
mającym siedzibę władz w tym mieście. Z dniem połączenia wygasają prawa powiatu posiadane
dotychczas przez miasto.
5. Przez dzielenie powiatów należy również rozumieć wyłączenie jednej lub więcej gmin z terytorium
powiatu z jednoczesnym:
1) włączeniem tej gminy lub gmin do innego powiatu,
2) utworzeniem powiatu z tych gmin albo z tych gmin i miasta na prawach powiatu; z dniem
utworzenia powiatu wygasają prawa powiatu posiadane dotychczas przez miasto.
6. Zmiany, o których mowa w ust. 1, następują z dniem 1 stycznia.
akty wykonawcze
Art. 3a.
1. Wydanie rozporządzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, wymaga zasięgnięcia przez ministra
właściwego do spraw administracji publicznej opinii zainteresowanych rad powiatów albo rady miasta na
prawach powiatu i rady powiatu - poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z
mieszkańcami, a w przypadku zmian granic powiatów naruszających granice województw - dodatkowo
opinii odpowiednich sejmików województw. Minister właściwy do spraw administracji publicznej może
wystąpić także o opinie zainteresowanych rad gmin; w tym przypadku nie jest konieczne przeprowadzenie
konsultacji z mieszkańcami gminy.
1
 2. Konsultacje z mieszkańcami dotyczące, naruszającej granice województw, zmiany granic powiatów albo
powiatu i miasta na prawach powiatu w sprawach, o których mowa w art. 3 ust. 3 i 4 - jeżeli zmiana granic
wynika z wyłączenia tylko jednej gminy lub miasta na prawach powiatu - mogą zostać ograniczone przez
sejmiki województw do mieszkańców odpowiedniego powiatu lub miasta na prawach powiatu objętego
zmianą.
3. W przypadku niewyrażenia opinii, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy
(1)
od dnia otrzymania
wystąpienia o opinię, wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony.
Art. 3b.
1. Wydanie rozporządzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na wniosek odpowiednio rady
powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy wymaga:
1) wniosku rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy poprzedzonego
przeprowadzeniem przez tę radę konsultacji z mieszkańcami, wraz z uzasadnieniem oraz
niezbędnymi dokumentami, mapami i informacjami potwierdzającymi zasadność wniosku,
2) opinii odpowiednio rad powiatów lub rady miasta na prawach powiatu objętych wnioskiem,
poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkańcami, a w przypadku
zmiany granic powiatu naruszającej granice województw - opinii sejmików województw,
3) opinii rad gmin, których dotyczy wniosek,
4) opinii wojewody właściwego dla powiatu lub miasta na prawach powiatu objętego wnioskiem.
2. Do wniosku i opinii, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 3a ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
3. Rada powiatu, rada miasta na prawach powiatu lub rada gminy występuje z wnioskiem, o którym mowa
w ust. 1, do ministra właściwego do spraw administracji publicznej za pośrednictwem wojewody, w
terminie do dnia 31 marca.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy składaniu wniosków, o których
mowa w ust. 1, oraz dokumenty, które należy dołączyć do wniosku.
akty wykonawcze
Art. 3c.
W przypadku uzyskania zgody na połączenie miasta na prawach powiatu z powiatem mającym
siedzibę władz w tym mieście lub utworzenie powiatu, w którego skład wejdzie dotychczasowe miasto na
prawach powiatu, wyrażonej we wniosku lub opinii rady powiatu lub rady miasta na prawach powiatu oraz
w wyniku przeprowadzonych przez te rady konsultacji z mieszkańcami, Rada Ministrów obowiązana jest
dokonać tego połączenia lub utworzenia powiatu, w drodze rozporządzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1.
Art. 3d.
1. W przypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla powiatu mogą być
przeprowadzane na jego terytorium konsultacje z mieszkańcami powiatu.
2. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami powiatu określa uchwała rady powiatu.
Rozdział 2
Zakres działania i zadania powiatu
Art. 4.
1. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w
zakresie:
1) edukacji publicznej,
2) promocji i ochrony zdrowia,
3) pomocy społecznej,
4) polityki prorodzinnej,
5) wspierania osób niepełnosprawnych,
6) transportu zbiorowego i dróg publicznych,
7) kultury i ochrony dóbr kultury,
8) kultury fizycznej i turystyki,
9) geodezji, kartografii i katastru,
10) gospodarki nieruchomościami,
11) administracji architektoniczno-budowlanej,
12) gospodarki wodnej,
13) ochrony środowiska i przyrody,
14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
2
 15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
16)
(2)
ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu
przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia
i zdrowia ludzi oraz środowiska,
17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
18) ochrony praw konsumenta,
19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów
administracyjnych,
20) obronności,
21) promocji powiatu,
22) współpracy z organizacjami pozarządowymi.
2. Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań
i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży.
3. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu.
4. Ustawy mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu
administracji rządowej, wykonywane przez powiat.
5. Powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej
właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu.
6. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin.
Art. 4a.
Ustawy mogą nakładać na powiat obowiązek wykonywania zadań z zakresu organizacji
przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.
Art. 5.
1. Powiat może zawierać z organami administracji rządowej porozumienia w sprawie wykonywania
zadań publicznych z zakresu administracji rządowej.
2. Powiat może zawierać porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych z
jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego, a także z województwem, na którego obszarze znajduje
się terytorium powiatu.
3. Porozumienia, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
4. Do porozumień stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591).
Art. 6.
1. W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z
innymi podmiotami.
2. Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze
użyteczności publicznej.
Art. 7.
1. Ustawy określają przypadki, w których właściwe organy administracji rządowej mogą nałożyć na
powiat obowiązek wykonania określonych czynności w zakresie należącym do zadań powiatu, związanych z
usuwaniem bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z obronnością.
2. Jeżeli działania związane z usuwaniem zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z
obronnością przeprowadza się w ramach zorganizowanej akcji, nałożenie obowiązku może dotyczyć
wykonania czynności, o których mowa w ust. 1, również poza terenem powiatu.
3. Za czynności, o których mowa w ust. 2, powiatowi przysługuje zwrot koniecznych wydatków i nakładów
wraz z ustawowymi odsetkami od organu administracji, który nałożył obowiązek wykonania tych czynności.
Art. 7a.
Powiaty, związki i stowarzyszenia powiatów mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom
samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.
Rozdział 3
Władze powiatu
Art. 8.
1. Mieszkańcy powiatu podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym - poprzez wybory i
referendum powiatowe - lub za pośrednictwem organów powiatu.
2. Organami powiatu są:
1) rada powiatu,
2) zarząd powiatu.
3
 Art. 8a.
1. Działalność organów powiatu jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z
ustaw.
2. Jawność działania organów powiatu obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania
informacji, wstępu na sesje rady powiatu i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów
wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów powiatu i komisji
rady powiatu.
3. Zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut powiatu.
Art. 9.
1. Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o
referendum powiatowym.
2. Kadencja rady trwa 4 lata, licząc od dnia wyborów.
3.
(3)
Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady
powiatu określa odrębna ustawa.
4.
(4)
W skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie piętnastu w powiatach liczących do 40.000
mieszkańców oraz po dwóch na każde kolejne rozpoczęte 20.000 mieszkańców, ale nie więcej niż
dwudziestu dziewięciu radnych.
Art. 10.
1. Odwołanie rady powiatu przed upływem kadencji następuje w drodze referendum
powiatowego.
2. Zasady i tryb przeprowadzania referendum powiatowego określa odrębna ustawa.
Art. 11.
(skreślony).
Art. 12.
Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy:
1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,
2) wybór i odwołanie zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodniczącego,
3) powoływanie i odwoływanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu,
będącego głównym księgowym budżetu powiatu,
4) stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdań z
działalności zarządu, w tym z działalności finansowej,
5) uchwalanie budżetu powiatu,
6) rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie
udzielenia lub nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu,
7) podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatków i opłat w granicach określonych
ustawami,
8) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących:
a) zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub
wynajmowania na okres dłuższy niż trzy lata, o ile ustawy szczególne nie stanowią
inaczej,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych
przez zarząd oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd
w roku budżetowym,
e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej
granicę ustaloną corocznie przez radę,
f) tworzenia i przystępowania do związków, stowarzyszeń, fundacji i spółdzielni oraz ich
rozwiązywania lub występowania z nich,
g) tworzenia i przystępowania do spółek, ich rozwiązywania i występowania z nich oraz
określania zasad wnoszenia wkładów oraz obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i
akcji,
h) współdziałania z innymi powiatami i z gminami, jeżeli związane jest to z koniecznością
wydzielenia majątku,
i) tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich
w majątek,
4
 8a) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej oraz w
sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych, o których mowa w art. 5,
9) określanie wysokości sumy, do której zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania,
9a) podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi innych państw
oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych,
9b) uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa
obywateli i porządku publicznego,
9c) uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego
rynku pracy,
9d)
(5)
dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zabezpieczenia
przeciwpowodziowego powiatu,
10) podejmowanie uchwał w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,
10a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
11) podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady
powiatu.
Art. 13.
1. Uchwały rady i zarządu powiatu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej
połowy ustawowego składu rady (zarządu), w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią
inaczej.
2. Odrzucenie w głosowaniu uchwały o udzieleniu absolutorium jest równoznaczne z przyjęciem uchwały o
nieudzieleniu zarządowi absolutorium.
Art. 14.
1. Rada powiatu wybiera ze swego grona przewodniczącego i jednego lub dwóch
wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego
składu rady, w głosowaniu tajnym.
2. Radny wchodzący w skład zarządu nie może pełnić funkcji, o których mowa w ust. 1.
3. Zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady.
Przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań wiceprzewodniczącego. W przypadku
nieobecności przewodniczącego i niewyznaczenia wiceprzewodniczącego, zadania przewodniczącego
wykonuje wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem.
4. Odwołanie przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady następuje na wniosek co najmniej 1/4
ustawowego składu rady powiatu, w trybie określonym w ust. 1.
5. W przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada podejmuje uchwałę w
sprawie przyjęcia tej rezygnacji zwykłą większością głosów, nie później niż w ciągu jednego miesiąca od
dnia złożenia rezygnacji.
6. Niepodjęcie uchwały, o której mowa w ust. 5, w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji przez
przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego jest równoznaczne z przyjęciem rezygnacji przez radę z
upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym powinna być podjęta uchwała.
Art. 15.
1. Rada powiatu obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego rady powiatu w miarę
potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek
obrad wraz z projektami uchwał.
2. Rada powiatu może wprowadzić zmiany w porządku bezwzględną większością głosów ustawowego
składu rady.
3. Pierwszą sesję nowo wybranej rady powiatu zwołuje przewodniczący rady poprzedniej kadencji w ciągu
7 dni po ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów do rad na obszarze całego kraju lub w przypadku
wyborów przedterminowych w ciągu 7 dni po ogłoszeniu wyników wyborów do rady powiatu.
4.
(6)
Po upływie terminu określonego w ust. 3 sesję zwołuje komisarz wyborczy w ciągu 21 dni po
ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów dla całego kraju lub w przypadku wyborów przedterminowych w
ciągu 21 dni po ogłoszeniu wyników wyborów do rady powiatu.
5. Jeżeli wybory były wynikiem referendum lokalnego w sprawie odwołania rady powiatu, pierwszą sesję
zwołuje osoba, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji organów jednostki samorządu
terytorialnego.
6. Pierwszą sesję nowo wybranej rady powiatu, do czasu wyboru przewodniczącego rady, prowadzi
najstarszy wiekiem radny obecny na sesji.
7. Na wniosek zarządu lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady powiatu przewodniczący obowiązany
jest zwołać sesję w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek o zwołanie sesji powinien spełniać
wymogi określone w ust. 1.
5
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]