Uzależnienia lekowe, Farmakologia, prezentacje [ Pobierz całość w formacie PDF ]
UZALEśNIENIA LEKOWE
Dr hab. Przemysław Mikołajczak
Katedra i Zakład Farmakologii
Uniwersytet Medyczny
im. K. Marcinkowskiego
w Poznaniu
PROBLEMY TERMINOLOGICZNE
NADUśYWANIE
(
ABUSE
) nadmierne lub
niewłaściwe stosowanie leków lub innych substancji
chemicznych.
Termin ten jest takŜe definiowany jako zaŜywanie,
zwykle poprzez samopodawanie, kaŜdej substancji w
sposób, który róŜni się stosowanego ze wzgledów
medycznych lub zwyczajów wewnatrz danej kultury,
przewaŜnie dla osiągnięcia przyjemności lub uzyskania
odpręŜenia.
NAŁÓG
(
ADDICTION
) nawyk systematycznego
uŜywania leków lub innych substancji w celu
uzyskania
stanu pobudzenia
; w przypadku braku
tych substancji występuje często zjawisko głodu
narkotycznego.
UZALEśNIENIE
(
DEPENDENCE
) zespół zjawisk
psychicznych, a niekiedy fizycznych, wynikający z
działania
na
organizm
niektórych
substancji
działania
na
organizm
niektórych
substancji
chemicznych;
charakteryzuje się
zmianami
zachowania i reakcji
psychofizycznych w określonym środowisku oraz
koniecznością stałego lub okresowego przyjmowania
tych środków,
w celu doznania
ich wpływu
na psychikę albo dla
uniknięcia
następstw spowodowanych ich
brakiem
w
organizmie..
Długotrwałe zaŜywanie leków (substancji chemicznych) moŜe
prowadzić do powstania
TOLERANCJI
, stanu zmniejszonej
odpowiedzi na dany lek (substancje) w porównaniu do
pierwotnej reakcji po zaŜyciu jednorazowym.
Zjawisko to czasem jest takŜe nazywane
TOLERANCJĄ
NABYTĄ
, w przeciwieństwie tolerancji wrodzonej
NABYTĄ
, w przeciwieństwie tolerancji wrodzonej
(związanej z predyspozycją genetyczną).
Tolerancja moŜe być takŜe podzielona na dwie kategorie:
TOLERANCJA METABOLICZNA
(tolerancja
farmakokinetyczna) moŜe być wywołana przez
kaŜdą
substancję, która jest zdolna wpływać na syntezę danych
enzymatyczną prowadząc do ich inaktywacji lub osłabienia
aktywności i w ten sposób wpływać na wchłanianie,
przechodzenie przez błony biologiczne, metabolizm lub
wydalanie tych substancji (
barbiturany,fenytoina
).
wydalanie tych substancji (
barbiturany,fenytoina
).
TOLERANCJA KOMÓRKOWA
(tolerancja
farmakodynamiczna lub funkcjonalna) jako wyraz zmian
adaptacyjnych na poziomie receptorowym lub systemem
związanym z transdukcją sygnału wewnątrz komórki
powiązanych z oddziaływaniem danej substancji (
neuroleptyki,
opioidy
).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]