ustawa o rencie socjalnej, Polityka społeczna [ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu
s. 1/15
USTAWA
z dnia 27 czerwca 2003 r.
o rencie socjalnej
Art. 1.
Ustawa określa zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty renty socjalnej.
Opracowano na pod-
stawie: Dz. U. z 2003
r. Nr 135, poz. 1268,
z 2004 r. Nr 96, poz.
959, Nr 120, poz.
1252, z 2005 r. Nr 94,
poz. 788, z 2006 r. Nr
144, poz. 1043, z 2007
r. Nr 120, poz. 818,
Nr 176, poz. 1241, z
2008 r. Nr 70, poz.
416, z 2009 r. Nr 97,
poz. 800, z 2010 r. Nr
40, poz. 229, Nr 182,
poz. 1228.
Art. 2.
Prawo do renty socjalnej przysługuje:
1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przeby-
wającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2) cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypo-
spolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na
pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na
zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o
której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cu-
dzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z 2007 r. Nr 120, poz.
818 i Nr 165, poz. 1170 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416) lub w związku z
uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy albo ochrony
uzupełniającej;
3) mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypo-
spolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej,
państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfe-
deracji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4
ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw człon-
kowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. 144, poz. 1043),
posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rze-
czypospolitej Polskiej;
–jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
Art. 3.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) renta rodzinna – rentę rodzinną oraz uposażenie rodzinne przyznane na pod-
stawie odrębnych przepisów;
2) organ emerytalno-rentowy – organ wypłacający rentę rodzinną inny niż Za-
kład Ubezpieczeń Społecznych.
2010-11-22
©Kancelaria Sejmu
s. 2/15
Art. 4.
1. Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z
powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
1) przed ukończeniem 18. roku życia;
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. ro-
ku życia;
3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
2. Osobie, która spełnia warunki określone w ust. 1, przysługuje:
1) renta socjalna stała – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała;
2) renta socjalna okresowa – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okre-
sowa.
3. Renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji jednostki
organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwanego dalej „Zakładem”.
Art. 5.
Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik Zakładu, zwa-
ny dalej „lekarzem orzecznikiem”, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z
dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
nych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z późn. zm.
1)
), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”.
Art. 6.
1. Renta socjalna wynosi 84 % kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdol-
ności do pracy określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez-
pieczeń Społecznych.
2. Rentę socjalną waloryzuje się na zasadach i w trybie określonych dla emerytur i
rent z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3. Waloryzacji renty socjalnej dokonuje jednostka organizacyjna Zakładu lub organ
emerytalno-rentowy.
Art. 7.
1. Renta socjalna nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury, uposażenia w
stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej lub
pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych,
renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego,
świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensa-
cyjnego.
2. Renta socjalna nie przysługuje osobie będącej właścicielem lub posiadaczem
(samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywil-
nego o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych.
1)
Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 38, poz.360, Nr 70, poz. 774, Nr 72,
poz.801 i 802 i Nr 106, poz. 1215, z 2000 r. Nr 2, poz.26, Nr 9, poz. 118, Nr 19, poz. 238, Nr 56,
poz. 678 i Nr 84, poz.948, z 2001 r. Nr 8, poz.64, Nr 27, poz. 298, Nr 85, poz. 924, Nr 89, poz. 968,
Nr 111, poz. 1194 i Nr 154, poz. 1792, z 2002 r. Nr 74, poz.676, Nr 199, poz. 1673, Nr 200, poz.
1679, Nr 240, poz. 2054 i Nr 241, poz. 2074 oraz z 2003 r. Nr 56, poz. 498.
2010-11-22
©Kancelaria Sejmu
s. 3/15
Osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej nie przysługuje renta
socjalna, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych.
Art. 8.
1. Renta socjalna nie przysługuje za okres tymczasowego aresztowania lub odby-
wania kary pozbawienia wolności.
2. Osoba tymczasowo aresztowana lub odbywająca karę pozbawienia wolności jest
obowiązana niezwłocznie powiadomić właściwy organ wypłacający rentę so-
cjalną o tymczasowym aresztowaniu lub o odbywaniu kary pozbawienia wolno-
ści. Obowiązek ten spoczywa również na dyrektorze aresztu lub zakładu karne-
go.
3. Osobie, o której mowa w ust. 2, samotnie gospodarującej, nieposiadającej innego
przychodu i niemającej prawa do renty rodzinnej, która jest właścicielem lokalu
mieszkalnego (domu jednorodzinnego), której przysługuje spółdzielcze prawo
do lokalu lub która jest najemcą lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład
mieszkaniowego zasobu gminy, innych jednostek samorządu terytorialnego albo
stanowiącego własność Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych, może
być wypłacane 50 % kwoty renty socjalnej, jeżeli zobowiąże się pisemnie, że z
kwoty tej będzie dokonywała opłat z tytułu czynszu lub innych należności za lo-
kal mieszkalny (dom jednorodzinny), a w lokalu (domu jednorodzinnym) nie
przebywają inne osoby.
4. Z kwoty określonej w ust. 3 nie dokonuje się potrąceń i egzekucji.
Art. 9.
1.
W przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty ro-
dzinnej kwota renty socjalnej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu
świadczeń nie przekraczała 200 % kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej
niezdolności do pracy. Kwota obniżonej renty socjalnej nie może być niższa niż
10 % kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
2. Renta socjalna nie przysługuje, jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200 %
kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
3. Osoba ubiegająca się o rentę socjalną bądź ją pobierająca jest obowiązana po-
wiadomić jednostkę organizacyjną Zakładu przyjmującą wniosek bądź wypłaca-
jącą rentę socjalną o posiadaniu uprawnień do renty rodzinnej oraz organ emery-
talno-rentowy wypłacający rentę rodzinną o posiadaniu uprawnień do renty so-
cjalnej.
Art. 10.
1. Prawo do renty socjalnej zawiesza się w razie osiągania przychodu z tytułu dzia-
łalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
2. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której
mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę, o której mowa w art. 6 ust. 1
pkt 4 i 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie działalności pozarolniczej.
3. Za przychód, o którym mowa w ust. 1, w przypadku prowadzenia działalności
pozarolniczej uważa się przychód stanowiący zadeklarowaną podstawę wymiaru
składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października
2010-11-22
©Kancelaria Sejmu
s. 4/15
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, z późn.
zm.
2)
), zwanej dalej „ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych”.
4. Za przychód, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kwoty pobranych za-
siłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za
czas niezdolności do pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrów-
nawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego
.
5. Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu innego
niż wymieniony w ust. 1–4, zaliczonego do źródeł przychodów podlegających
opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176,
z późn. zm.
3)
), z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1 i 2, lub osiągania przychodów z tytu-
łu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o po-
dobnym charakterze, opodatkowanych na podstawie przepisów o zryczałtowa-
nym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby
fizyczne.
6. Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte
przychody, o których mowa w ust. 1–5, w łącznej kwocie wyższej niż 30 %
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio
ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emery-
talnych.
7. Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy są obowiązani
niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o osiąganiu przy-
chodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty socjalnej. Powiado-
mienie następuje w formie pisemnego oświadczenia. W przypadku gdy składki
na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba po-
bierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia okre-
ślającego kwotę przychodu.
8. Organ wypłacający rentę socjalną może wystąpić do urzędu skarbowego o prze-
kazanie informacji o wysokości przychodów objętych podatkiem dochodowym
od osób fizycznych lub zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych
przychodów osiąganych przez osoby fizyczne lub informacji o opodatkowaniu
działalności na zasadzie karty podatkowej w celu dokonania weryfikacji oświad-
czenia złożonego przez osobę pobierającą rentę.
9. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do 14. dnia roboczego
2)
Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 26, poz.
228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz. 118,
Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr
39, poz. 459, Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz.1080, Nr 110, poz.1189, Nr 111, poz.1194, Nr 130,
poz.1452 i Nr 154, poz.1792, z 2002 r. Nr 25, poz.253, Nr 41, poz.365, Nr 74, poz.676, Nr 155, poz.
1287, Nr 169, poz. 1387, Nr 199, poz. 1673, Nr 200, poz. 1679 i Nr 241, poz. 2074 oraz z 2003 r. Nr
56, poz. 498 i Nr 65, poz. 595.
3)
Zmiany tekstu jednolitego ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz.
703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz.
27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz.
968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134,
poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz.
804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679
i Nr 240, poz. 2058 oraz z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774,
Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874 i Nr 122, poz. 1143.
2010-11-22
©Kancelaria Sejmu
s. 5/15
drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego, kwotę przychodu, o której
mowa w ust. 6, z zaokrągleniem w górę do pełnych dziesiątek groszy.
Art. 11.
1. Postępowanie w sprawie przyznania renty socjalnej wszczyna się na podstawie
wniosku osoby ubiegającej się o rentę socjalną lub jej przedstawiciela ustawo-
wego.
2. Postępowanie w sprawie przyznania renty socjalnej wszczyna się również na
wniosek innej osoby albo kierownika ośrodka pomocy społecznej, działających
za zgodą osób, o których mowa w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze roz-
porządzenia, wzór wniosku o przyznanie renty socjalnej, uwzględniając instruk-
cję jego wypełnienia, wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku,
szczegółowy tryb postępowania w sprawach o przyznanie
renty socjalnej, tryb
powiadamiania Zakładu oraz organów emerytalno-rentowych o tymczasowym
aresztowaniu i odbywaniu kary pozbawienia wolności, wykaz dokumentów po-
twierdzających prawo do 50 % kwoty renty socjalnej, uwzględniając współdzia-
łanie osoby aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności z dyrekto-
rem aresztu śledczego lub zakładu karnego.
Art. 12.
1. Decyzję w sprawie przyznania renty socjalnej wydaje i świadczenie to wypłaca
jednostka organizacyjna Zakładu właściwa ze względu na miejsce zamieszkania
lub pobytu osoby ubiegającej się o rentę socjalną.
2. W przypadku gdy rentę rodzinną wypłaca jednostka organizacyjna Zakładu
wskazana przez Prezesa Zakładu, rentę socjalną przyznaje i wypłaca ta jednost-
ka.
3. W przypadku gdy uprawnienia do renty rodzinnej zostały ustalone przez organ
emerytalno-rentowy, organ ten ustala, w drodze decyzji, wysokość renty socjal-
nej, wypłaca tę rentę, a w przypadku określonym w art. 9 ust. 2 odmawia wypła-
ty renty socjalnej lub wstrzymuje wypłatę tej renty.
4. Organ emerytalno-rentowy wypłacający rentę socjalną wydaje decyzję o
wstrzymaniu wypłaty renty socjalnej w razie wystąpienia okoliczności powodu-
jących zawieszenie prawa lub wstrzymanie wypłaty renty socjalnej.
5. W przypadku gdy organ emerytalno-rentowy ustali prawo do renty rodzinnej,
jest obowiązany do powiadomienia Zakładu o przyznaniu tej renty osobom po-
bierającym rentę socjalną.
6. Od decyzji w sprawie renty socjalnej wydanej przez jednostkę organizacyjną Za-
kładu lub przez organ emerytalno-rentowy osobie ubiegającej się o rentę socjal-
ną przysługują środki odwoławcze przewidziane dla decyzji w sprawach emery-
tur i rent w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
Art. 12a.
1. W razie śmierci osoby pobierającej rentę socjalną przysługuje zasiłek pogrzebo-
wy, na zasadach i w wysokości określonych w przepisach o emeryturach i ren-
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o ile zasiłek pogrzebowy lub świad-
czenie w wysokości zasiłku pogrzebowego nie przysługuje z innego tytułu.
2010-11-22
[ Pobierz całość w formacie PDF ]