ustawa o systemie oswiaty, E-Book's, Dokumenty [ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu s. 1/80
Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425
USTAWA
z dnia 7 września 1991 r.
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz.U. z
2004 r. Nr 256, poz.
2572, Nr 273, poz.
2703, Nr 281, poz.
2781, z 2005 r. Nr 17,
poz. 141.
o systemie oświaty
Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa;
kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także
wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynaro-
dowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach
Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za
podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy roz-
wijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowa-
nia dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na
wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki
niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych
i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedli-
wości i wolności.
Wykładnia TK
(Dz.U. z 1994 r. Nr
45, poz. 184) ad. art.
36 ust. 5.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
System oświaty zapewnia w szczególności:
1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształce-
nia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowied-
nich do wieku i osiągniętego rozwoju;
2) wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny;
3) możliwość zakładania i prowadzenia szkół i placówek przez różne podmio-
ty;
4) dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofi-
zycznych uczniów, a także możliwość korzystania z pomocy psychologicz-
no-pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej;
5) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i mło-
dzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywi-
dualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami;
05-02-08
©Kancelaria Sejmu s. 2/80
5a) opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania
zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania
oraz zajęć rewalidacyjnych;
6) opiekę nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwianie reali-
zowania indywidualnych programów nauczania oraz ukończenia szkoły
każdego typu w skróconym czasie;
7) upowszechnianie dostępu do szkół, których ukończenie umożliwia dalsze
kształcenie w szkołach wyższych;
8) możliwość uzupełniania przez osoby dorosłe wykształcenia ogólnego, zdo-
bywania lub zmiany kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych;
9) zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia, wychowania i opieki między
poszczególnymi regionami kraju, a zwłaszcza ośrodkami wielkomiejskimi i
wiejskimi;
10) utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania
i opieki w szkołach i placówkach;
11) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o zasadach zrównowa-
żonego rozwoju oraz kształtowanie postaw sprzyjających jego wdrażaniu w
skali lokalnej, krajowej i globalnej;
12) opiekę uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej;
13) dostosowywanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy;
13a) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości sprzyjających aktyw-
nemu uczestnictwu w życiu gospodarczym;
14) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia;
15) warunki do rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów przez organizowa-
nie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz kształtowanie aktywności
społecznej i umiejętności spędzania czasu wolnego;
16) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz
kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczaj-
nych.
Art. 2.
System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi oraz przedszkola specjalne;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyj-
nymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi,
dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i
mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami inte-
gracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa
sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne;
05-02-08
©Kancelaria Sejmu s. 3/80
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżo-
we, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z
różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz
ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyska-
nie i uzupełnienie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zain-
teresowań i uzdolnień artystycznych;
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne
udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psy-
chologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku
kształcenia i zawodu;
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii,
specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wycho-
wawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej orga-
nizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające
dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i
młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościa-
mi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3,
obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobiera-
nia nauki poza miejscem stałego zamieszkania;
8) Ochotnicze Hufce Pracy – w zakresie kształcenia i wychowania ich uczest-
ników;
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) biblioteki pedagogiczne;
11) kolegia pracowników służb społecznych.
pkt 6 w art. 2 uchy-
lony
Art. 2a.
1. System oświaty wspierają organizacje pozarządowe, w tym organizacje harcer-
skie, a także osoby prawne
prowadzące statutową działalność w zakresie
oświaty i wychowania.
2. Organy administracji publicznej prowadzące szkoły i placówki współdziałają z
podmiotami, o których mowa w ust. 1, w wykonywaniu zadań wymienionych w
art. 1.
Art. 3.
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole;
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpo-
wiednio:
a) szkołę lub oddział dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego, zorganizowane zgodnie z przepisami wydany-
mi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 2,
ust. 1a i ust. 2 w art.
3 uchylone
05-02-08
©Kancelaria Sejmu s. 4/80
b) szkołę lub oddział zorganizowane w zakładzie opieki zdrowotnej, w
tym w zakładzie opiekuńczo-leczniczym i zakładzie lecznictwa uzdro-
wiskowego, a także w jednostce pomocy społecznej, w celu kształcenia
dzieci i młodzieży przebywających w tym zakładzie lub jednostce, w
których stosuje się odpowiednią organizację kształcenia oraz specjalne
działania opiekuńczo-wychowawcze,
zorganizowane zgodnie z przepi-
sami wydanymi na podstawie art. 71c ust. 2;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i
animatorów kultury;
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w
art. 2 pkt 3-5, 7 i 10;
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć mi-
nistra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne;
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium
oświaty jako jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej ad-
ministracji rządowej w województwie;
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pra-
cownika pedagogicznego szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i pla-
cówki doskonalenia nauczycieli;
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka;
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków;
11a) szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć
odpowiednio szkołę lub oddział, w których uczniowie posiadający orzecze-
nie o potrzebie kształcenia specjalnego uczą się i wychowują razem z pozo-
stałymi uczniami, zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na pod-
stawie art. 71b ust. 7
pkt 3;
11b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w któ-
rym nauczanie jest prowadzone w dwóch językach: polskim oraz obcym
nowożytnym będącym drugim językiem nauczania;
11c) oddziale sportowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym
są prowadzone zajęcia sportowe obejmujące szkolenie sportowe w jednej
lub kilku dyscyplinach sportu, zorganizowany zgodnie z przepisami wyda-
nymi na podstawie art. 9 ust. 5;
11d) centrach kształcenia ustawicznego albo centrach kształcenia praktycznego -
należy przez to rozumieć rodzaj odpowiednio placówki kształcenia usta-
wicznego i placówki kształcenia praktycznego;
12) profilu kształcenia ogólnozawodowego - należy przez to rozumieć kształce-
nie w zakresie określonej dziedziny gospodarki;
13) podstawie programowej – należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym
etapie kształcenia, zestawy celów i treści nauczania oraz umiejętności, a
także zadania wychowawcze szkoły, które są uwzględniane odpowiednio w
programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz
umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyj-
nych;
pkt 4, 6 i 7 w art. 3
uchylone
05-02-08
©Kancelaria Sejmu s. 5/80
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez
to rozumieć zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym
profilaktyki społecznej;
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkołę, w której stosuje się
odrębną organizację kształcenia i do której przyjmowane są osoby mające
18 lat, a także kończące 18 lat w roku kalendarzowym, w którym przyjmo-
wane są do szkoły;
16) formach pozaszkolnych - należy przez to rozumieć formy uzyskiwania i
uzupełniania wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w
placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a;
17) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie w szkołach
dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejęt-
ności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby,
które spełniły obowiązek szkolny.
ust. 4 i 6b w art. 5
uchylone
Art. 4.
Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych
ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę mo-
ralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia.
Art. 5.
1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzo-
na przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego;
2) inną osobę prawną;
3) osobę fizyczną.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i
placówki publiczne.
3a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, Minister Obrony Narodowej i Mini-
ster Sprawiedliwości mogą zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki, o
których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 29.
3b. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) zakłada i prowadzi:
a) szkoły, zespoły szkół oraz szkolne punkty konsultacyjne przy przedsta-
wicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawi-
cielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej w celu kształcenia
dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą,
b) publiczne placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajo-
wym;
2) może zakładać i prowadzić:
a) publiczne szkoły i placówki o charakterze eksperymentalnym,
b) publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajo-
wym.
05-02-08
[ Pobierz całość w formacie PDF ]